Iqtisodiy bilim asoslari 9 E. Sariqov, B. Haydarov Toshkent — 2014 «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»
Yüklə 1,8 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING IQTISODIY SALOHIYATI 21- MAVZU
|
Amaliy tadqiqot
97 97 96 7 – E. Sariqov, B. Haydarov 1. O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiyotining asosiy ishlab chiqarish tarmoqlarini sanab bering. 2. Bu tarmoqlardan qaysi biri respublikamiz iqtisodiyotida yetakchi soha hisoblanadi? 3. Mamlakatimizdagi ko‘zga ko‘ringan ishlab chiqarish korxonalaridan qaysilarini bilasiz? 4. Sizningcha, davlat qaysi sohalarga ko‘proq e’tibor berishi kerak? 5. Iqtisodiyotning qaysi sohasida xususiy sektorning ulushi ko‘proq deb o‘ylaysiz? Qaysi sohalarda kamroq? 6. Sanoat, qishloq xo‘jaligi va xizmat ko‘rsatish sohalarining istiqboli haqida nima deya olasiz? 7. Respublikamiz iqtisodiyotining jahon iqtisodiy hamjamiyatiga kirib borishi (integratsiyasi) haqida nimalar bilasiz? FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING IQTISODIY SALOHIYATI 21- MAVZU O‘ZBEKISTONNING IQTISODIY SALOHIYATI Maydoni. Respublikamiz maydoni 448,9 ming kvadrat kilometrni tashkil qiladi va u Yer shari quruqlik qismining 0,3 foizini egallaydi. Uning 60 foizi qishloq xo‘jaligiga yaroqli yerlardir. Aholisi. Mamlakatimiz aholisi 2013- yilda 30 million kishiga yetdi. Ishchi kuchi resurslari aholining yarmini tashkil qiladi. Aholining o‘rtacha yoshi 24 yilni tashkil qiladi. Tabiiy resurslari. O‘zbekiston hududida 2700 dan ortiq foydali qazilmalar ning istiqbolli konlari topilgan. Respublika yer ostidan yiliga qazib olinayotgan foydali qazilmalarning qiymati 5,5 milliard dollardan ko‘pdir. O‘zbekiston oltin zaxiralari va qazib chiqarish bo‘yicha dunyodagi eng yetakchi o‘rinlardan birini egallaydi. Respublikamiz yer osti kumushga ham boydir. Mamlakatimiz mis zaxiralarining miqdori bo‘yicha dunyoda yettinchi o‘rinda turadi. Uranning topilgan zaxiralari uni 50—60 yil qazib olishni ta’minlaydi. Respublikamizda 160 dan ortiq gaz, neft, ko‘mir konlari qidirib topilgan va ochilgan, ularning ko‘pi foydalanishga topshirilgan. Ulardan 5 million tonnadan ortiq neft va gaz kondensati olinadi, bu esa o‘z ehtiyojlarimizni to‘la ta’minlaydi. Har yili respublikamizda 51 milliard 200 million kub metrdan ortiq zangori yonilg‘i — gaz olinadi. Bu o‘z ehtiyojlarimizni to‘la ta’minlagan holda, uni qo‘shni davlatlarga eksport qilish im konini ham beradi. Bir yilda qazib chiqariladigan ko‘mir to‘rt million tonnani tash kil etadi. O‘zbekistonda qidirib topilgan ko‘mirning umumiy zaxiralari 2 milliard tonnadan ko‘p. Sanoati. Paxta tozalash, mashinasozlik, neftni qayta ishlash, rangli metallurgiya, energetika, to‘qimachilik, gaz, samolyotsozlik, avtomobilsozlik, qishloq xo‘jalik mahsulotlarini qayta ishlash, elektrotexnika, radiotexnika va boshqalar. 100 dan ortiq tarmoqqa mansub 2200 dan ziyod yirik ishlab chiqarish korxonalari faoliyat ko‘rsatmoqda. 1996- yil 19- mayda Andijon viloyatining Asaka shahrida ochilgan mamlakatimizdagi birinchi avtomobil zavodi “Nexia”, “Tiko” rusumli yengil avtomobillar hamda “Damas” rusumli kichik avtobusdan yiliga 200 ming dona avtomashina chiqara boshlagan edi. Hozirgi kunda AQSHning “General Motors” kompaniyasi bilan qilinayotgan hamkorlik tufayli “Matiz”, Lacetti”, “Orlando”, “Malibu”, “Cobalt” va “Spark” rusumli jahon standartlariga to‘la javob beradigan avtomobillar ishlab chiqarilmoqda. Samarqand shahrida esa “Isuzu” rusumli o‘rta hajmli avtobuslar va yuk avtomashinalari hamda "MAN" rusumli yirik tonnali yuk avtomashinalari ishlab chiqarilmoqda. Bu esa, o‘z navbatida, O‘zbekistonda mashinasozlik sanoati yildan yilga rivojlanib, jahon andozalariga moslashib, yuksalib borayotganidan dalolat beradi. |