ПЛТ(norma,kdavr,nz, ,tip). Odatda qarzlarni to`lab borish xar bir hisob davrining yakunida amalga oshiriladi. Bu xol uchun formulani quyidagicha yoziladi:
ПЛТ(norma,kdavr,nz), chunki tipargumenti 0 ga teng.
Agar qarzni to`la to`lanmasa, u xolda uning kelajakdagi qiymati nolga teng bo`lmaydi, balki qarzning barcha to`lovlardan keyin qolgan qoldiq summasiga teng bo`ladi.
Misol keltiramiz.Faraz qilaylik, Xar bir oyning oxirida ma`lum bir summadan jamg’arib, uch yil mobaynida 4000000 so`mni yig’ish talab qilingan bo`lsin. Agar omonat bo`yicha yillik protsent stavkasi 12 % bo`lsa, boshlang’ich omonat miqdori qancha bo`lishi lozim.
Yechish:Dastlab protsentlarni qo`shish xamda davr uchun protsent stavkalarini e`tiborga olgan xolda protsentlarni qo`shish uchun umumiy davrlar sonini aniqlaymiz. Bu miqdorlar mos ravishda 312 va 12% / 12 (norma argumenti) ga teng. Tip argumenti nolga teng. Oylararo to`lov summasini aniqlaymiz:
ПЛТ(12%/12;12*3;;40000000) = -928 572,39 so’m
Masala.Aytaylik, bank 4 yilga yillik 18% protsent stakasi bilan 200 mln so`m qarz (ssuda) bergan bo`lsin. Ssuda yil boshida berilgan. To`lovlar esa yil oxirida bir xil miqdorlar bilan amalga oshiriladi. Ssudaning xar bir yildagi to`lovlari xajmini aniqlang.
Yechish.Yillararoto`lovlarxajmiПЛТ(18%;4;-200000000)= 74347734,19
сўм
mln so`mni tashkil qiladi.
Eslatma:bankuchunberilayotganssudasummasimanfiymiqdor(chiqim),
yillararo to`lovlar miqdori esa musbat qiymat (kirim) hisoblanadi.
Protsentlarbo`yichato`lovlarnihisoblash. ПРПЛТfunksiyasi. ПРПЛТ funksiyasi .o`zgarmas protsentlar stavkasi va o`zgarmas davriy to`lovlar asosida berilgan davr uchun protsentlar stavkasi bo`yicha to`lovlar xajmini hisoblashda qo`llanadi.
ПРПЛТ funksiyasi umumiy ko`rinishda quyidagicha yoziladi:
ПРПЛТ(norma,давр,kdavr,ts,bs;tip). Funksiya quyidagi hisob-kitob ishlarida qo`llash uchun mo`ljallangan.
1. Qarzlarni bir xil miqdorlar bilan to`lab borilganda, o`zgarmas davriy to`lovlar o`z ichiga qarzning to`lanmagan qismi uchun protsentlar stavkasi bo`yicha to`lov summasi xamda qarzdorlikning to`lov summalarini oladi. Qarzdorlikning to`lanmagan qismi to`lovlar natijasida kamayib borgani uchun protsent stavkalari bo`yicha to`lov summalari xam kamayib boradi. Qarzdorlikning to`lov ulushlari esa ortib boradi. Konkret davr uchun protsent stavkalari bo`yicha to`lov summalari xajmini hisoblab topish uchun (agar qarzni to`lab borish xar bir hisob davri yakunida bir xil miqdorlar bilan amalga oshirilsa) quyidagi formuladanfoydalanish lozim: