Asosiy tushuncha va iboralar
Nomukammal raqobat; E.Chemberlin; monopoliya; mahsulot
differensiatsiyasi; tovarning alohida, individual xususiyatlari; tovar sifati
va reklama; baholanmaydigan omillar; quvvatlar ortiqchaligi fenomeni;
J.Robinson;
monopoliyaga
munosabat;
monopsoniya,
xaridor
monopoliyasi; "samaradorlik yoki adolat".
PDF created with pdfFactory trial version
www.pdffactory.com
327
Nazorat va mulohaza uchun savollar
1. Nomukammal raqobat bozori nazariyalarining paydo bo`lish
shart-sharoitlari qanday?
2. E.Chemberlin monopoliya deganda nima tushuniladi?
3."Mehnat diffensiatsiyasi" nimani bildiradi?
4.Baholanmagan raqobat omillari nima
5.Monopolistik
raqobat
sharoitda
"Kuvvatlar
ortiqchaligi
fenomeni" nima?
6.J.Robinsonning monopoliyaga munosabati, mukammal va
nomukammal raqobat nima?
7.Monopsoniya nima?
Iqtisodchilar va siyosiy faylasuflarning to`g`ri g`oyalari ham, xato
g`oyalari ham biz o`ylaganimizdan kattaroq ta'sir kuchiga ega.
J.M.Keyns.
18-BOB. IQTISODIYOTNI DAVLAT TOMONIDAN
TARTIBGA SOLISH TA'LIMOTLARI
1929-1933 yillardagi jahon iqtisodiy inqirozi sanoat jihatidan
rivojlangan va past rivojlangan mamlakatlarga katta zarba berdi. Avvalgi
(klassik, neoklassik) ta'limotlar tadqiqotida mikroiqtisodiy tahlil (alohida
korxona) asosiy o`rinni egallagan bo`lsa, inqiroz katta ishsizlik sharoitida
boshqacha, makroiqtisodiy tahlil (davlat, jahon) ga zarurat tug`ulgan edi.
Fanning bu sohasida hozirgi davrning taniqli iqtisodchisi J.M.Keyns
muhim kashfiyotni yaratdi.
Xuddi shu davrda ijtimoiy iqtisodiyot masalarida munozara
kuchaydi. Unda erkin xo`jalik faoliyati va davlatning iqtisodiyotga
aralashuvi, trestlar va sindikatlar, proteksionizm va fritrederlik
muomalalari ko`ndalang bo`lib turar edi. Shu davrdagi ilmiy tadqiqotlar
muammosi hozirga davrda, hozirgi kunlarda ham nihoyat dolzarb, chunki
davlat bozor iqtisodiyotini tartibga solishi kerakligi kerakmi-yo`qmi
masalasi uzul-kesil hal etilmagan. Bu borada ikki yo`nalish hukmron.
Keyns ta'limotigi to`la asoslanuvchilar - keynschilar va unga qisman
qo`shiluvchilar neoliberalllardir.
PDF created with pdfFactory trial version
www.pdffactory.com
|
