|
Diniy ta’limotni ishlab chiqadi va himoya qiladi
Diniy ta’limotni zmon talablariga moslashtiradi
Ateizmga qarshi kurash olib boradi
4-chizma. ATEIZMNING ASOSIY VAZIFALARI
ATEIZM
Diniy ta’limotning materialistik ta’limotga zid ekanligini
tushuntiradi
Dinning vujudga kelish sabablarini ilmiy asosda tushun-tiradi
Dinning ijtimoiy shart-sharoitlari va usullarini o‘rganadi. Dinga qarshi kurashadi
5-chizma.
DINSHUNOSLIKNING BOSHQA FANLARDAN FARQ QILUVCHI XUSUSIYATLARI
DINSHUNOSLIK FANI
Dinshunoslik dinni ijtimoiy-ruhiy voqyelik sifatida kompleks o‘rgansa, ijtimoiy fanlar uni o‘z yo‘nalishlari bo‘yicha o‘rganadi
Dinshunoslik dinni o‘rganishda ilmiy obyektiv yondashuvga tayanadi
6-chizma. DINNING TUZILISHI
DIN
Diniy ong
Diniy ruhiyat
Diniy mafkura
Diniy marosim
Sig‘inish
Qurbonlik
Diniy tashkilot
Cherkov
Sekta
Xarizmatik marosim
Denominasiya
7-chizma.
DINIY ONGNING DARAJALARI
DINIY ONG
Diniy ruhiyat
Diniy hissiyot
Individual ruhiy xususiyatlar
Diniy mafkura
Dogmatika
Apologetika
8-chizma. DINIY MAROSIMNING TURLARI
DINIY MAROSIM
Sig‘inish – ijtimoiy guruh tomo-nidan joriy qilingan harakat, andozalar bo‘lib, muayyan g‘oyalarni, normalarni va tasavvurlarni ifodalaydi
Qurbonlik – g‘ayritabiiy kuchlarning e’tiborini, rahm-shafqatini qozonishga qaratilgan yoki ularga kishining, guruhlarning munosabatlarini ko‘rsatuvchi marosim
Diniy marosimlar yakka shaxs yoki
kishilar guruhi tomonidan bajariladi
9-chizma.
DINIY TASHKILOTNING TURLARI
Cherkov – diniy ta’limotni ishlab chiqadi, saqlaydi va avloddan-avlodga o‘tkazadi, diniy faoliyatni tashkil etadi, dindorlarning xulq-atvorini nazorat qiladi, iyerarxiya tizimiga ega markazlashtirilgan diniy tashkilot
Sekta – diniy qarashlar va marosimlardagi farqlariga ko‘ra rasmiy cherkovdan ajralib chiqqan guruh yoki tashkilot
Xarizmatik marosim – diniy sektaning bir turi bo‘lib, uning a’zolari «ilohiy» qobiliyat (xarizma)ga ega shaxs atrofida birlashadilar
Denominasiya – cherkov va sektaning ayrim xususiyatlarini o‘zida mujassamlashtirgan diniy tashkilot
10-chizma. DINIY TASHKILOTLARNING BELGILARI
Cherkov. tashkilotga a’zolik an’anaviylik bilan belgilanadi, ular doimiy va qat’iy nazorat qilinmaydi
Sekta a’zolari kamsonli bo’lib, ular qattiq nazorat qilib boriladi, boshqa sektalar bilan aloqalari cheklanadi, dunyoviy hayotdan voz kechiladi, o‘z e’tiqodini boshqalardan ustun qo‘yadi, muxolliflikka intiladi, o‘zga fikrga betoqatlik xos, a’zolarining huquqda tengligi e’tirof etiladi
Xarizmatik marosim yetakchi («ilohiy» qobiliyatga ega kishi) atrofida maslakdoshlarining birlashuvi asosida tuziladi, uni «xudo» yoki g‘ayri tabiiy kuchning vakili deb e’lon qilinadi, a’zolari kam sonli bo‘ladi, faoliyatida mutaassiblik, mistika, izolyasio-nizm kabi g‘oyalar ustuvorlik qiladi
Denominasiya boshqaruvning sentralizm va iyerarxiya prinsiplari qabul qilingan, izolyasionizm rad etiladi, a’zolik ixtiyoriy bo‘lsa-da, ular qat’iy nazorat qilinadi
11-chizma.
Dostları ilə paylaş: | 
