Odamlar va tashkilotlar har kuni axborotdan foydalanadilar. Masalan ko‘pgina chakana savdo tarmoqlari xaridorlarga oid axborotlarni saqlash va xarajatlarni kamaytirish uchun o‘z do‘konlaridan ma’lumotlarni to‘playdi. Amaldagi komponentlar ko‘pincha axborot tizimi deb ataladi.
Axborot tizimi (AT) - bu axborotlar va ma’lumotlarni to‘plash, boshqarish, saqlash va tarqatish hamda maqsadga erishish uchun qayta aloqa mexanizmini ta’minlaydigan o‘zaro bog‘liq komponentlar to‘plami.
Bu tashkilotlarga foydani oshirish yoki mijozlarga xizmat ko‘rsatishni yaxshilash kabi maqsadlariga erishishda yordam beradigan qayta aloqa mexanizmi. Korxonalar daromadlarni oshirish va xarajatlarni kamaytirish uchun axborot tizimlaridan foydalanishlari mumkin.
Biznesning kundalik faoliyati uchun tranzaksiyalarni qayta ishlash tizimlari - Transaction Processing Systems (TPS)
O'rta darajadagi boshqaruv tomonidan qaror qabul qilish uchun boshqaruv axborot tizimlari Management Information Systems (MIS)
Yuqori boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun Ijroiya axborot tizimlari - Executive Information Systems (EIS)
Tashkilotlardagi turli axborot tizimlarining maqsadini tasniflash va tushunishning qulay usuli:
Shunday qilib, axborot tizimi - axborotni to‘plash, saqlash, izlash, unga ishlov berish hamda undan foydalanish imkonini beradigan, tashkiliy jihatdan tartibga solingan jami axborot resurslari, axborot texnologiyalari va aloqa vositalari.
Axborot tizimini ishlab chiqishdan maqsad – tashkiliy loyihalashtirish, tеxnologik va hokazo jihatlarini hisobga olgan holda tizim faoliyatining samaradorligini oshirishdir.
Quyidagi ta’riflarni keltirib o‘tamiz:
“Axborot tizimi - texnik jihatdan qaror qabul qilish va tashkilotda nazoratni qo‘llab-quvvatlash uchun ma’lumotlarni to‘playdigan, qayta ishlaydigan, saqlaydigan va tarqatadigan o‘zaro bog‘liq komponentlar to‘plami sifatida belgilanishi mumkin.”
“Axborot tizimlari - bu odatda tashkilot sharoitida foydali ma’lumotlarni to‘plash, yaratish va tarqatish uchun odamlar yaratadigan va foydalanadigan apparat va dasturiy ta’minot hamda telekommunikatsiya tarmoqlarining kombinatsiyasi.”
