Iqtisodiyot va ta'lim / 2023-yil 2-son 228 O‘zbek istonning xalqaro moliya tizimiga integratsiyalashuvi vа uning tadbirkorlikni rivojlantirishdagi o‘rni
-yilda tashkil etilgan Xalqaro qishloq
Yüklə 216,95 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tadqiqot metodikasi.
|
1977-yilda tashkil etilgan Xalqaro qishloq
xo‘jaligini rivojlantirish jamg‘armasining (XQXRJ) asosiy maqsadi rivojlanayotgan mamlakat- larda oziq- ovqat ishlab chiqarishni ko‘paytirish va kam ta’minlanganlarning ovqatlanish holatini yax - shilash uchun moliyaviy resurslarni jalb qilishdan iborat. Jamg‘arma kam ta’minlangan qishloq uy xo‘jaliklarining ovqatlanishini yaxshilash, qishloq xo ‘jaligida ishlab chiqarish va daromadlarni ko‘pay - tirishga sharoit yaratish maqsadida mablag‘larni safarbar qiladi. Tadqiqot metodikasi. Mamlakatimizda tad- birkorlikni rivojlantirishda islomiy moliyasidan foy- dalanish yo‘llari asoslanib, eksportni kengaytirishga qaratilgan strategiyalarni asoslash jarayonida qiyo- siy solishtirish, statistik ma’lumotlarni o‘rganish va iqtisodiy jihatdan taqqoslash va tahlil qilish, manti- qiy fikrlash, ilmiy abstraktsiyalash, ma’lumotni guruhlash, analiz va sintеz, induksiya va dеduksiya usullaridan kеng foydalanilgan. Tahlili va natijalar. Erishilgan muvaffaqiyat- lar bilan birga, bir qator hal etilmagan muammolar saqlanib qolmoqda. Tadbirkorlik subyektlarining ishlab chiqarish infratuzilmasi, kredit va boshqa moliyaviy resurslardan foydalanish imkoniyatlarini ta’minlashda qiyinchliklar ga duch kelinmoqda. Ko‘rsatib o‘tilgan kamchiliklarni kompleks va tezkor hal etish, barcha darajadagi davlat organlarining yagona uslubiy rahbarlik ostida o‘zaro muvofiqlash - tirilgan hamkorlik qilishi, xususiy mulkning ishlashi, tadbirkorlikni moliyaviy qo‘llab -quvvatlash, aholi- ning keng qatlamlarini biznes bilan shug‘ullanishga faol jalb etish talab qilinadi. Tadbirkorlikni rivoj- lantirishda xalqaro moliya organlarining o‘rni juda katta. Hozi rgi sharoitda mamlakatlar o‘rtasida o‘za - ro aloqalarning kengayishi har bir mamlakatning milliy iqtisodiyoti rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatadi. Ularni hisobga olish har bir davlatning samarali tashqi iqtisodiy siyosat yuritishining zarur shartiga aylanib qoldi. Mamlakatlar ijtimoiy-iqtisodiy taraq- qiyoti o‘zining ma’no -mazmuni jihatidan oldingi bosqichlardan keskin farq qiladi. Xalqaro moliya munosabatlarining o‘ziga xos jihati shundaki, ushbu munosabatlar o‘zida milliy va jahon xo‘jaligi muam - molarini mujas samlashtiradi. Jahon xo‘jaligining globallashuvi va baynalmilallashuvi natijasida to- varlar, xizmatlar va ayniqsa, kapital oqimlarining xalqaro darajadagi aylanmasi kengaymoqda. Barcha mamlakatlar iqtisodiy integratsiyasi- ning xalqaro tajribasi Markaziy O siyo hamdo‘stligi doirasidagi integratsiya jarayonlarida foydalanish mumkin bo‘lgan bir qancha xulosalarga kelish imkonini beradi. Tashqi iqtisodiy faoliyatning har bir subyekti, jumladan, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik korxonalari ham, O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq tashqi iqtisodiy faoliyatning natijalariga, shu jumladan, chet el valyutasidagi da- romadga egalik qilish, ulardan foydalanish va ularni tasarruf etishga haqlidir. Hozirda O‘zbekistonning xalqaro hamjami - yatda hamda iqtisodiy maydondagi nufuzi va mav- qeyi oshib bormoqda. Bunda davlatimiz hukumati tomonidan mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojla- nish strategiyasining puxta ishlab chiqilganligi, iqti- sodiy islohotlar maqsadi va vazifalari, ularni amalga oshirish yo‘llarining aniq va to‘g‘ri ko‘rsatib beril - ganligi bu yo‘ldagi yutuq hamda marralarning sal - moqli bo‘lishiga imkoniyat yaratmoqda. Bizga ma’lumki, tashqi iqtisodiy faoliyat milliy iqtisodiyot rivojlanishining muhim vositasi hisoblanadi. U mamlakatning jahon hamjamiyatiga bo‘lgan aloqasini ifodalab, uning istiqbolini belgilab beradi. MDH mamlakatlari tashqi savdo aylanmasi- ning katta qismini tashkil etib kеladi. Yaqin yillar da- gi tashqi savdo aylanmasining umumiy ko‘rsatkich - lari 2017-yilda 34,2 %, 2018-yilda 36,3 %, 2019- yilda 34,6 %, 2020-yilda 32,2 %, 2021-yilda 37,7 %ni egallagan holda asosiy savdo hamkorlarimiz guruhi bo‘lib kеlmoqda. Tashqi iqtisodiy faoliyatni qo‘llab -quvvatlash hamda MDH davlatlari bilan ush- bu sohadagi hamkorlikni yanada mustahkamlash bo‘yicha olib borilayotgan chora -tadbirlar doirasida o‘tgan yil davomida MDH davlatlari bilan umumiy Yüklə 216,95 Kb. Dostları ilə paylaş:
|