ISHLAB CHIQARISH CHIQINDILARIDAN SAMARALI FOYDALANISH YOʻLLARI
Reja: Kirish Asosiy qism: 1. Qattiq chiqindilar manbai va turlari.
2. Chiqindilarni mexanik va termik qayta ishlash usullari.
3. Sanoat chiqindilari asosida qurilish materiallari olish.
4. Mahalliy chiqindilar bilan dispersiv muhitlangan gips toshining mustahkamligi ta'sirini o'rganish.
5.Energetika sohasida chiqindisiz texnologiya.
Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar roʻyxati Kirish Hozirgi paytda er aholisi, ishlab chiqarish mahsulotlari va sanoat chiqindilari eksponentsial qonun yuzasidan ko`payib bormoqda. Inson faoliyati bilan bog`liq atrof-muhitni ifloslantiruvchi chiqindilar er aholisinint o`sishiga nisbatan tezroq ko`payib bormoqda. Masalan, yiliga Yaponiya Z5 mln t., Rossiya 70 mln t. va AQSh 210 mln t. chiqindilarni chiqarib tashlamoqda. Jahon bo`yicha uy-ro`zg`or chiqindilarining miqdori qariyb 3% ni, ba`zi bir mamlakatlarda esa bu raqam 10% ni tashkil etmoqda. Axlatxonalarda yig`ilayotgan chiqindilarning 10% ni qog`oz va karton, 3% ni esa shisha chiqindilari tashkil etmoqda. Moskvada yiliga Z mln t. qattik chiqindilar to`planib, ularning 80% ni uy-ro`zg`or chiqindilari tashkil etadi. Demak, har bir moskvalik fuqaroga yiliga 270 kg uy-ro`zg`or axlatlari to`g`ri keladi. Moskvadan kuniga qariyb 8500 t. axlat chiqariladi, bu esa N`yu-Yorkka nisbatan 3 marotaba kamroqdir.
O'zining ko'lami va o'sish sur'atlari bilan zamonaviy ishlab chiqarishning rivojlanishi bilan chiqindisiz ishlab chiqarish va texnologiyalarni rivojlantirish va joriy etish muammolari tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Ularning tezkorlik bilan hal etilishi qator mamlakatlarda tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va atrof-muhitni muhofaza qilishning strategik yo‘nalishi sifatida qaralmoqda.
Chiqindisiz ishlab chiqarish - bu nafaqat asosiy xom ashyo, balki tasodifiy ishlab chiqarish chiqindilari ham to'liq foydalaniladigan ishlab chiqarishdir, buning natijasida xom ashyo sarfi kamayadi va atrof-muhit ifloslanishi minimallashtiriladi. Chiqindisiz ishlab chiqarish o'z ishlab chiqarish jarayoni chiqindilaridan va boshqa sanoat chiqindilaridan foydalanishi mumkin.
Chiqindisiz texnologiya - ishlab chiqarishda tabiiy resurslar va energiyadan eng oqilona foydalanishni, atrof-muhit muhofazasini ta'minlashni nazarda tutadigan texnologiya.
Chiqindisiz texnologiyalar va ishlab chiqarish kontseptsiyasiga sovet olimlari muhim hissa qo'shdilar, masalan: A. E. Fersman, N. N. Semenov, I. V. Petryanov-Sokolov, B. N. Laskorin va boshqalar. Tabiiy ekologik tizimlar, chiqindisiz texnologiyalar va boshqalar. ishlab chiqarish moddalar va energiyaning texnogen aylanishiga asoslanadi. Chiqindisiz texnologiyalar va ishlab chiqarishlarni yaratish zarurati 50-yillarda paydo bo'ldi. 20-asr jadal rivojlanish natijasida dunyo tabiiy resurslarining kamayishi va biosferaning ifloslanishi natijasida qishloq xoʻjaligini kimyolashtirish va transportning oʻsishi bilan birga energetika va ishlab chiqarish sanoatining yetakchi tarmoqlari (neftni qayta ishlash, kimyo sanoati, yadro energiyasi, rangli metallurgiya va boshq.). Ushbu ishning maqsadi chiqindisiz texnologiyalar va ishlab chiqarishlarni o'rganishdir.