Ishlab chiqarish harajatlari

---

Ishlab chiqarish
harajatlari
Ishlab chiqarish harajatlari —
korxonaning mahsulot i.ch.
maqsadlarida, iqtisodiy resurslar sotib
olish uchun qilgan pul sarflari. Firma oʻz
faoliyatini bozordan moddiy resurslar,
yaʼni asbob-uskuna, dastgohlar, transport
va aloqa vositalari, xom ashyo, yoqilgʻi,
har xil materiallarni, mehnat bozoridan
ish kuchini sotib olishdan boshlaydi.
Shunga muvofiq holda Ishlab chiqarish

---

xarajatlari tarkibiga xom-ashyo, asosiy va
yordamchi materiallar, yonilg'ʻi va
energiya xarajatlari, asosiy kapital
amortizatsiyasi, ish haqi va ijtimoiy
sugʻurtaga ajratmalar, foiz toʻlovlari va
boshqa xarajatlar kiradi. Ishlab chiqarish
xarajatlariga qilingan barcha
xarajatlarning puldagi ifodasi mahsulot
tannarxining tashkil qiladi.
Ishlab chiqarish xarajatlarni oʻrganishga
iqtisodchilar turlicha yondoshadilar.
Jumladan, harajatlarning qiymat
nazariyasiga koʻra, Ishlab chiqarish
xarajatlar quyidagi turlarga boʻlinadi:
doimiy harajatlar: — korxona toʻlov
majburiyatlari, soliqlar, amortizatsiya

---

ajratmalari, ijara haqi, qoʻriqlash xizmati
harajatlari, boshqaruv xodimlari maoshi
va b; oʻzga-ruvchan harajatlar: — xom
ashyo, materiallar, yonilgʻi, transport
xizmati, ishchilar ish haqi va shu kabilar
uchun harajatlar.
Umumiy (yalpi) harajatlar — doimiy va
oʻzgaruvchan harajatlar yi-gʻindisi.
Bevosita i.ch. harajatlari — konkret
mahsulot Ishlab chiqarishga ketgan va
bevosita uning tannarxiga oʻtadigan
harajatlar. Bilvosita harajatlar — mahsulot
tannarxiga bevosita qoʻshilmaydigan
harajatlar. Oʻrtacha harajatlar — maʼlum
vaqt orali-gʻidagi mahsulot birligiga,
tovarlar partiyasi boʻyicha yoki

---

tashkilotlar gu-ruqi boʻyicha bir buyumga
toʻgʻri keladigan harajatlarning oʻrtacha
kattaligi. Ekspluatatsiya (foydalanish)
harajatlari — uskunalar, mashinalar,
transport, i.ch. vositalarini va kundalik
foydalaniladigan xoʻjalik buyumlarini
ishlatish bilan bogʻliq boʻlgan harajatlar
(yana q. Muomala harajatlari).
Sherqul Shodmonov.
[1]
1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Manbalar

---

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, (h
ttps://uz.wikipedia.org/w/index.php?title
=Ishlab_chiqarish_harajatlari&action=edi
t) Vikipediyaga yordam berishingiz
mumkin. 
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.
Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga
ishorat yoʻq. 
Siz ularni topib va ushbu maqolaga
qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz
mumkin.
"https://uz.wikipedia.org/w/inde
x.php?

---

Bu sahifa oxirgi marta 4-Sentabr 2022, 08:54 da
tahrir qilingan.
•
Matndan 
CC BY-SA 3.0
 litsenziyasi boʻyicha
foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan
boʻlsa).
title=Ishlab_chiqarish_harajatla
ri&oldid=2843006" dan olindi