Ishlab chiqarish jarayoni auditi

Korxonalarda ishlab chiqarish xarajatlari hisobini tartibga soluvchi asosiy hujjat- O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 5-fevraldagi 54-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Mahsulot(ish,xizmat)larni ishlab chiqarish va realizatsiya xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to’g’risidagi Nizom» bo’lib hisoblanadi.

Korxonalarda ishlab chiqarish xarajatlari hisobini tartibga soluvchi asosiy hujjat- O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 5-fevraldagi 54-sonli qarori bilan tasdiqlangan «Mahsulot(ish,xizmat)larni ishlab chiqarish va realizatsiya xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to’g’risidagi Nizom» bo’lib hisoblanadi.

Moliya-xo’jalik faoliyati bilan bog’liq barcha xarajatlar quyidagilarga guruhlanadi:

1. Mahsulotning ishlab chiqarish tannarxiga kiritiladigan xarajatlar:

• a) bevosita va bilvosita moddiy xarajatlar;
• b) bevosita va bilvosita mehnat xarajatlari;
• v) boshqa bevosita va bilvosita xarajatlar, shu jumladan ishlab chiqarish xususiyatiga ega bo’lgan ustama xarajatlar;

xarajatlar guruhlanishi

2. Ishlab chiqarish tannarxiga kiritilmaydigan, biroq asosiy faoliyatdan olingan foydada hisobga olinadigan hamda davr xarajatlariga kiritiladigan xarajatlar:

• a) sotish xarajatlari;
• b) boshqarish xarajatlari (ma’muriy sarf-xarajatlar);
• v) boshqa operatsion xarajatlar va zararlar;

Barcha xarajatlar qo’yidagi belgilar asosida kategoriyalarga turkumlanadi:

• boshqaruv sohasidagi roli bo’yicha;
• xarajatlarni nazorat qilish darajasi bo’yicha;
• xarajatning funktsional o’zgarishi bo’yicha;
• iqtisodiy mazmuni bo’yicha;
• kalkulyatsiya moddalari bo’yicha;
• xarajatlarning hisobi va mahsulot tannarxiga kiritilishi bo’yicha

Boshqaruv sohasidagi roli bo’yicha xarajatlar ikki guruhga birlashtirilgan:

• a) ishlab chiqarish xarajatlari;
• b) noishlab chiqarish xarajatlari.