2019 R M Yusupaliyev issiqlik elektr stansiyalarda yoqilgi yoqish
2 18 4 2 36 bu reaksiyalardan ko'rinadiki, lg r atom H yonganda 9 g atom suv bug‘i hosil bo'ladi.
1 kg miqdordagi bug* kondensatsiyalanganda 600 kkal, yoki
2.442kDj issiqlik ajralib chiqishi sababli,
N .O bug 1 -» N 20 s+600 kkal
yoqilg‘ilaming ishchi massasi bo‘yicha yuqori Q yu va past Qp yonish issiqligi, yoqilg‘i tarkibidagi namlik (W 1) miqdori bilan birgalikda quyidagi ifoda orqali hisoblanadi.
(4/7 W‘\ Qy ,-Qp= 600i—н\kkal!kg ,u*F 100 100J
bu ifodada 9 - raqami 1kg. N yonganda 9 gr suv bug'i hosil bo'lishini ko‘rsatadi. Yuqoridagi ifoda kDj da quyidagicha yoziladi.
Q'-Q'h=2442■0,01(9H+W')=24,42(9//+W)КккДkg bu ifodalardan k o ‘rinadiki, yoqilg'ilam ing q", va q" orasidagi farq yoqilg'i tarkibidagi namlik miqdoriga ham bog'liq bo‘ladi.
Quyidagi 6-rasmda ishchi massadagi turli xil qattiq
yoqilg'ilam ing hamda va mazutning g* va q yonish issiqligi
35
miqdori keltirilgan. Bu rasmdagi chiziqli yuza yoqilg‘ilaming q * va chiziqsiz yuza yonish issiqligi miqdorini bildiradi.
Keltirilgan rasmdan ko'rinadiki, yoqilg'i tarkibida namlik qancha yuqori m iqdorda b o ‘lsa,p" va q "„orasidagi farq ham shuncha yuqori oo'ladi.
6- rasm Mazut va ba’zi qattiq yoqilg'ilarning yonish issiqligi.
T - torf, Qk - q o ‘n g ‘ir ko'm ir, T - toshko'm ir, A - antratsit ko‘miri,Yos - yonuvchi slanets, M - mazut.
Energetika sohasida asosan yoqilg'ilarning past yonish issiqligidan foydalaniladi. Bunga sabab yonish mahsulotlari tarkibidagi suv bug'ining kondensatsiyalanishi natijasida hosil bo'ladigan qo'shim cha (600 kkal) yoki 2442 kDj/kg issiqlik miqdoridan ham foydalanish kerak bo'lganda suv bug'ining suv tomchilariga aylanishi uchun yonish mahsulotlarini 100°C dan past haroratgacha sovutish lozim bo'ladi, buning natijada hosil bo'lgan suv tomchilari bug‘ qozonlarining tutunni yo'naltiruvchi qismida joylashgan birinchi va ikkinchi bosqichli havo qizdirgichlar hamda ekonomayzer quvurlarining zanglashiga sabab bo'ladi, shu bilan birgalikda tutun gazining harorati pasayib ketishi natijasida tutun uning m o 'ri orqali ko'tarilishi atrof muhitga tarqalishi qiyinlashadi.
36
Shuni ta ’kidlash lozimki, energetika sohasida elektr hamda issiqlik energiyasi ishlab chiqarishda yoqilg'i sarfini belgilash, ishlatiladigan yoqilg'ining past yonish issiqligi orqali amalga oshiriladi.