Исследование в XXI веке декабрь, 2022 г 241 yer osti inshootlarini seysmik turg‘unlik, texnik diagnostika



Yüklə 59,51 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/5
tarix21.12.2023
ölçüsü59,51 Kb.
#188925
növüИсследование
  1   2   3   4   5
Qo‘chqorov Isroiljon Tavakkal o‘g‘li (2)



Международный
научный
журнал

5 (100), 
часть
1
 
«
Новости
образования

исследование
в 
XXI 
веке
»
декабрь
, 2022 
г 
241 
YER OSTI INSHOOTLARINI SEYSMIK TURG‘UNLIK, TEXNIK DIAGNOSTIKA, 
REKONSTRUKSIYA VA TIKLASHGA BAG‘ISHLANGAN ADABIYOTLARNI KO‘RIB CHIQISH 
 
Qo‘chqorov Isroiljon Tavakkal o‘g‘li 
Andijon mashinasozlik isntituti asissenti 
Andijon, O‘zbekiston 
Mahammadjonov Nurmahammad Abduvahob o‘g‘li 
Andijon mashinasozlik isntituti asissenti 
Andijon, O‘zbekiston. 
G‘anijonov Muhammad Aziz G‘ayratjon o‘g‘li 
Andijon mashinasozlik isntituti talabasi 
 
Yer osti inshootlarini zilzilabardoshlikka hisoblash uslubi ishlarda taklif etilgan, bu 
ishlarda seysmik kuch inshootlar massasini gruntning tezlanishiga ko‘paytmasi sifatida 
aniqlanadi.[1] Mazkur yo‘nalish rivojlanishining keyingi bosqichi – yer osti inshootlari 
statistik nazariyasini yaratishdan iborat, bunda atrof muhit va yer osti inshootlari 
deformatsiyalarining tengligi – inshootlar hamda atrof muhit xususiyatlarini bir xilligi 
faqatgina inshootlar va atrof muhit xususiyatlarining o‘xshashligida chin bo‘lishi mumkin 
bo‘ladigan inshootlarni gruntda qattiq siqilishi haqidagi tahmini qabul qilinadi.[2]
Akademik Rashidov T.R. ilk bor o‘zining ishida keyinchalik “Yer osti inshootlarning 
seysmodinamik 
nazariyasi” 
deb 
nomlangan 
murakkab 
yer 
osti 
tizimlari
zilzilabardoshligining dinamik nazariyasini ishlab chiqqan; ishlarida kuchli zilzilalar ta’siri 
natijasida yer osti inshootlarini shikastlanishi va buzilishlari haqida ma’lumotlar tahlili va bu 
haqida nazariy jihatdan umumlashtirilgan ma’lumotlar keltirilgan edi.[4] Yer osti 
inshootlarining barcha elementlari atrofdagi grunt bilan kontaktda bo‘lgan ramalar tipidagi 
konstruksiyalar deb faraz qilindi.[5] Elementlarning tugunli tutashmalar gabaritlari 
kattalashtirilgan va ularga turli burchaklar ostida turli xil kesimdagi chiziqli elementlari 
ulangan edi.[6] Grunt bilan inshootning birgalikda deformatsiyalanishini eng maqbul 
sxemasi qabul qilindi;[7] seysmik to‘lqinning fazoviy bir jinsliligi, shuningdek inshootning 
barcha elementlarini nisbiy siljishlari hisobga olindi.[26] Inshootning barcha chiziqli 
elementlari brus sxemasiga ko‘ra deformatsiyalanadi,[3] uzellarining hammasi esa oltita 
erkinlik darajasiga ega mutlaq qattiq jismlardir.*8+ Chiziqli elementlarini o‘zaro elastik 
tutashuvi imkoniyati hisobga olinadi. O‘ta soddalashtirilgan ushbu sxema mukammal 
amaliy nazariyani yaratilishiga olib keldi.[9] 
Monografiya chop etilgan vaqtdan boshlab, turli xil sharoitlarda yer osti 
quvuro‘tkazgichlarni grunt bilan o‘zaro ta’sirini o‘rganish maqsadida bir qator laboratoriya 
va eksperimental tadqiqodlar amalga oshirilgan edi.[10] Ushbu tadqiqodlar natijalari turli 
xil ilmiy jurnal va to‘plamlarda chop etilgan.*11+ Xojmetov G.X. o‘zining ishida turli xil 
sharoitlarda yer osti quvuro‘tkazgichlarni grunt bilan hamda o‘zaro ta’sirini tavsiflovchi 
parametrlarni aniqlab bergan.[12] 


Международный
научный
журнал

5 (100), 

Yüklə 59,51 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin