Issn №2078 6042 azərbaycan respublikasi кənd тəSƏRRÜfati naziRLİYİ аqrar elm məRKƏZİ

Cədvəl 1.
2012-ci ildə iqtisadiyyatın sahələri üzrə investisiyaların həcmi

Sahələrin adı	mln.manat	2011-ci ilə nisbətən, %-lə	Ümumi həcmdə xüsusi çəkisi, %-lə
Sənaye	5 615.4	103.0	36.6
Kənd təsərrüfatı	583.5	131.4	3.8
Tikinti	456.3	198.9	3.0
Ticarət	540.8	173.0	3.5
Nəqliyyat və anbar təsərrüfatı	2 591.7	101.4	16.9
İnformasiya və rabitə	325.3	103.1	2.1
Maliyyə və sığorta fəaliyyəti	76.9	195.4	0.5
Daşınmaz əmlak	1408.2	146.8	9.2
Təhsil	787.6	2.6 d	5.1
Cəmi	15 338.5	118.0	100.0

Mənbə: 3, səh.11
Cədvəldən də göründüyü kimi, qeyri-neft sektoruna investisiya qoyuluşları 2011-ci illə müqayisədə 18% artmışdır. Ölkə üzrə əsas kapitala yönəldilən investisiyalarda qeyri-neft sektorunun payı 76.2% olmuşdur. Ümumilikdə, qeyri-neft sektorunun sahələri arasında kənd təsərrüfatı, tikinti, maliyyə və sığorta fəaliyyəti, ticarət və təhsil üzrə investisiyalar yüksək templə artmışdır. Dünya təcrübəsi göstərir ki, yalnız maddi istehsalın inkişafına yönəldilmiş birtərəfli tədbirlər arzu olunan nəticənin əldə olunmasına gətirib çıxarmır. İnkişaf etmiş ölkələr sənayedə, kənd təsərrüfatında və tikintidə inkişafa nail olaraq, xidmətlər bazarının genişlənməsinə, investisiya qoyuluşlarının artırılmasına və rəqabətin inkişafına müvəffəq olmuşlar.

Qeyd edək ki, xüsusən aqrar sahəyə xarici investisiyaların cəlb edilməsi mühüm əhəmiyyət daşıyır. 2012-ci ilin məlumatına görə birbaşa investisiyalar formasında xaricdən cəlb olunmuş sərmayələrin ümumi məbləği 5.3 mlrd. $ olmuşdur. Bu investisiyaların strukturunda neft-qaz sektorunun xüsusi çəkisi 81.1% təşkil etmişdir. Qiymətləndirmələrə görə qeyri-neft sektoruna cəlb olunmuş birbaşa investisiyaların ümumi məbləği 999.4 mln. $ olmuşdur. Bu da ölkəyə cəlb olunmuş birbaşa xarici investisiyaların ümumi həcminin 18.9%-ni təşkil etmişdir (3).

Bildiyimiz kimi, aqrar sahəyə xarici investisiyaların cəlb edilməsi həm də “Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyasıda qarşıya qoyulan 2020-ci ilə kimi qeyri-neft sektoru üzrə ÜDM-in orta illik real artım tempinin 7%-dən yüksək olması məqsədinə nail olunmasında mühüm əhəmiyyətə malikdir(1). Ölkəmizdə aqrar sahənin inkişafı üçün böyük imkanlar mövcuddur. Lakin dövlət büdcəsində dövlət əsaslı vəsait qoyuluşunun bu sahədəki payı digər sahələrlə müqayisədə çox aşağıdır. Qeyd edək ki, 2012-ci ilin dövlət büdcəsində dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu üçün nəzərdə tutulmuş 5 774,1 mln manat vəsaitin 57,6 %-i yəni 329,8 mln. manatı infrastruktur layihələrə sərf olunub.

Cədvəl 2.