Iv asrdan XIII asr boshlarigacha 7-sinf o‘quvchilari uchun darslik
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Faollashtiruvchi savol va topshiriqlar
|
7
2 - m av z u : IV–VII ASRLARDA MAMLAKATIMIZ XALQLARINING TURMUSH TARZI Mulohaza uchun Vatanimiz boy qa - dimiy tarixga ega. Turon, Turkiston, Movarounnahr nomlari bilan shuhrat topgan hudud tarixi va o‘z mehnati bilan uni obod etgan xalqlarning o‘tmishi g‘oyat qiziqarli hamda ibratlidir. Suv te - girmoni, chig‘ir va charxpalak kabi suv in shootlari kashf etilishi qishloq xo‘jalik ishlarining rivojiga ta’sir ko‘r - satdi. Shaharlar hunarmand chilik, savdo-sotiq va ma daniy hayotning mar kaziga aylandi. Faollashtiruvchi savol va topshiriqlar 1. Qadimgi davrda O‘zbekiston hududida qanday dav- latlar bo‘lgan? Ularning hududini xaritadan ko‘rsa- ting. 2. Mamlakatimizning eng qadimgi davriga oid madaniy merosiga misollar keltiring. 3. Berilgan rasmlarga diqqat qiling. Ularning nomini bilasizmi? Agar u ixtiro qilinmaganida... Fikrni davom ettiring. 8 9 VI asrda unumdor yerlar hamda suv taqsimoti qabila boshliqlari va ishboshilarning nazoratiga o‘tdi. Bu esa, ularning qishloq aholisi - ga o‘z ta’sirlarini o‘tkazish, ziroatchi aholiga hukmronlik qilish imko - niyatini berdi. Ular qishloq hokimi — dehqonlar deb atal gan. Qish - loq jamoalari yerlarida yashab yer va suvdan iborat umumiy mulkka ega bo‘lgan erkin ziroatchilar tabaqasi kashovarzlar, o‘z yerlaridan va erklaridan ayrilib qolib, dehqonlarning yerlarida ishlovchi kadi - varlar paydo bo‘ldi. Dehqonlarning xo‘jaligini tashqi hujumlardan himoya qilish, ichkarida esa tartib-intizomni saqlashga yordam beradigan maxsus askariy guruhi – chokarlari bo‘lgan. Dehqonlarning shaharda hunarmandchilik rastalari, uy - lari bo‘lgan. Ularning xo‘jaligida ko‘plab odamlar mehnat qilganlar. Turon hududida ham katta yer egaligi vujudga keldi. So‘nggi antik davr (milodiy II-IV asrlar)dan boshlangan tub o‘zgarishlar shu qadar tez kechdiki, oqibatda, bir tomondan, O‘rta Osiyoning dehqonchilik viloyatlarida (Sug‘diyona, Marg‘iyona, Toxariston, Xorazm, Choch, Farg‘ona va boshqalar) o‘nlab mahalliy hokimliklar tashkil topib, ikkinchi tomondan, ularning yiriklashish jarayoni ham jadal kechdi. Ahmadali Asqarov, «O‘zbek xalqining etnogenezi va etnik tarixi» Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|