Iv bap. Tarmaq operacion sistemaları 1 Operacion sistemalardıń wazıypası qollanılıwı

Kadr baǵanasındaǵı qátelikler. Eger porttan qátelikler bar kadrlardı ótiw intensivligi belgilengen shegaradan asıp ketse, ol halatta port úziledi, keyinshelik port belgilengen waqıt dawamında qátelik joǵalıwı menen qayta jalǵanadı. Bunday qátelikler tómenedgilerden bolıwı múmkin:

Natuwrı qadaǵalaw jıyındısı, natıwrı kadr ólshemi (1518 bayttan kóp yáki 64 bayttan kem ) hám rásmiylastirilmegen kadr zagolovkası.

Kóp muǵdardaǵı kollizitsiyalar. Eger konsentrator qandayda bir porttı izbe-iz 60 márte kollizitsiya deregi ekenligin anıqlasa bul port úziledı. Biraz waqıttan soń bolsda bul port qayta jalǵanadı.

Uzatıwdıń sozılıwı. Tarmaq adapteri sıyaqlı konsentrator bir kadrdı porttan ótiw waqtın qadaǵalaydı. Eger bul waqıtta kadrdı uzatıw waqtı maksimaldan 3 ese artıp ketse, ol jaǵdayda port úziledi.

Zapas baylanıslardı qollap quwatlaw. Zapas baylanıslardan paydalanıw tek FDDI standartında anıqlanǵan bolıp , qalǵan standartlarda konsentrator Islep shıǵarıwshılar bul funktsiyanı ózleriniń jeke sheshimleri arqalı qollap quwatlaǵan. Máselen, Ethernet konsentratorları jipsiz ierarxik baylanıslardı payda etiw múmkin, sonıń ushında zapastaǵı baylanıslar tarmaqtıń jumıs tártibin buzbawı ushgın úzilgen portlardı baylawı kerek. Ádette konsentratorlardı konfiguratsiyalawda kadrlar qaysı port tiykarǵı hám qaysıları zapas ekenligin anıqlawı kerek. (5.21-súwret ) . eger qandayda bir sebepke kóre port úzilse (avtosegmentlew mexanizmi Iske túsedi), konsentrator zapasındaǵı portın aktiv halatqa uzatadı.

Ruxsatsız kiristen qorǵaw. Ajratılıwshı ortalıq ruxsatsız tarmaqtı esitiw hám uzatılıp atırǵan maǵlıwmatqa iye bolıwı ushın júdá qolay imkaniyat jaratadı. Bunıń ushın maǵlıwmat aǵımın qarawshı programma ornatılǵan kompyuterdi konsentratordıń bos rezyumına jalǵaw, bunnan soń bolsa kereklı xabardı ajratıp alıw kerekli esaplanadı. Sonıń ushın konsentratorlardı islep shıǵarıwshılar ajratılatın ortalıqlarda málim bir maǵlıwmatlardı qorǵaw ámellerin payda etedi.

Bir qansha ápiwayı qurılma – bul konsentratorlar portlarına ruxsat etilgen

MAC – adreslerin belgilew. Standart Ethernet konsentrator portları MAC- adreslerine iye bolmaydı. Qorǵaw sonnan ibarat boladı , bunda paydalanıwshı qolda konsentratordıń hár bir porrtın qandayda bir MAC adreske baylaydı. BUL MAC-adres usı portqa baylanıwǵa ruxsat etilgen stantsiyanıń adresi esaplanadı. Máselen 5.22-súwrette konsentratordıń bi’rinshi portına 123 (shártli jazıw) MAC – adres belgilengen hám 123 MAC –adresli kompyuter usı port arqalı tarmaqta jaqsı islep atır. Eger jaman niyetli shaxs bul kompyuterdi úzip onıń ornına óziniń kompyuterin jalǵasa konsentrator bunı sezedi, sebebi taza jalǵanǵan kompyuter tarmaqta óziniń jumısın baslawı menen oǵan derek adresı 789 bolǵan kadr jetip keledi.

Bul adres birinshı por tushın ruxsat etilmegen bolıp, onın’ kadrleri filtrlenedi, port úziledi, kiriw huqıqı buzılǵanlıgi fakt dizimge alınıwı múmkin.

Maǵlıwmatlardı qollawdıń usı usılın ámelge asırıw ushın konsentratordı aldınnan konfiguratsiyalaw kerek. Bunıń ushın konsentrator basqarıw blogına iye bolıwı kerek. Bunday konsentratorlar ádette intelktual dep ataladı. Basqarıw blogı ózinde ishki programmalıq támiynatı menen ıxsham esaplaw blogın ózinde sáwlelendiredi. Paydalanıwshı menen basqarıw blogınıń óz ara baylanısı ushın onsentrator konsol portına (kóbirek RS-232) iye bolıp, oǵan terminal yáki terminaldı emuliyatsiyalaw programması menen jeke kompyuter jalǵanadı. Jalǵaǵanda basqarıw blogı onıń ekranına baylanıs ekranın payda etedi. Basqarıw blogı basqa konfiguratsiyalaw operatsiyaların da quwatlawı múmkin , máselen portlardı qolda óshiriw hám jaǵıw. Bunıń ushın terminaldı jalǵaǵanda basqarıw blogı ekranǵa bir enshe menu shıǵaradı hám bul járdeminde paydalanıwshı kerekli háreketti tańlaydı.

Kóp segmentli konsentratorlar. Konsentratorlardın; ayırım modellerinde portlar sanı kóp boladı, máselen 192 yáki 240, erkin paydalanıw ortalıǵı 10 yáki 16 Mbit/s kóp sanlı stantsiyalar ortasında bólistiriledi. Kóp portlardan imarat konsentratorlar óz ara baylanbaǵan ishki shinalardı , yaǵnıy bir neshe ajratılıwshı ortalıqlardı birlestiriw ushın kerek boladı.

5.23-súwrette súwretlengen konsentrator úsh ishki Ethernet shinaalarına iye. Eger , máselen , konsentrator 72 porttan Ibarat hám bulardıń hár biri ıqtıyarıy úsh shinaǵa jalǵanıwı múmkin. súwrette birinshi eki kompyuter Ethernet 3 shina menen baylanǵan , úshinshi hám tórtinshi kompyuterler Ethernet 1 shinası menen baylanǵan. Birinshi eki kompyuter ulıwma ajralıwshı segmentti, úshinshi hám tórtinshileri bolsa basqa segmentti payda etedi. Hár túrli segmenttlerde jalǵanǵan kompyuterler baylanıstı konsentrator arqalı ámelge asıra almnmaydı, sebebi konsentratordıń ishki shinaları óz araa baylanbaǵan. Kóp segmentli konsentratorlar quramın ańsat ózgerttiriw múmkin bolǵan ajralıwshı segmentlerdi jaraatıw ushın kerek boladı. Kóbinshe bul segmentler konsentratorlar porttı Ishki shinalarınıń biri menen programmalıq usılda Imkanın beredı, máselen konsol port járdeminde lokal konfiguriyatsiyalaw arqalı ámelge asırıladı. Nátiyjede tarmaq paydalanıwshısınıń kompyuterlerin konsentratorların ıqtıyarıy portı arqalı jalǵaw múmkin, bunnan soń bolsa konsentratordı bolsa konfiguryatsiyalaw programması járdeminde hár bir segment quramın basqarıw múmkin. Eger 1 segment kóp jumıs júklengenlik halatında bolsa , ol jaǵdayda onıń kompyuterın basqa konsentratordıń qalǵan segmentlerine bólistiriw múmkin.

Konsentratorlardıń konstruktiv qurılmasına qollanıw tarawı úlken tásir kórsetedi. Jumısshı gruppa kosentratorları ózgermes sanlı portlar menen shıǵarılıp, korparativ konsentratorlar shassi tiykarındaǵı modullı qurılma kórinisinde islep shıǵarıladı.

Ózgermes sanlı portlardan ibarat konsentrator – bul dúzilisi tárepten bir qansha ápiwayı bolıp, qurılma hámme zárúriy elementleri (portlar, indeksiya hám basqarıw orgınları, derek blogı) menen bir ulıwma qálipte boladı hám ondaǵı elementlerdi almastırıp bolmaydı. Ádette bunday konsentratorlardıńbárshe portları bir maǵlıwmat uzatıw ortalıǵın quwatlaydı hám ulıwmalıq sanı 4 danadan 48 danaǵa shekem ózgeriwi múmkin. bir port konsentratordı nagistral tarmaqqa yáki konsentratorlardı jalǵaw ushın arnawlı ajratılǵan (kóp hallarda bunday port sıpatında AUI porttan paydalanıp, bunda mas transiverlerden paydalanǵan halda ámelde konsentratordı aqtıyarıy maǵlıwmatlardı fizikalıqalıq ortalıqta jalǵaw múmkin .

Modulli konsentratorlar ulıwmalıq shassiga jalǵanıwshı ózgermes portlar sanınan ibarat óz aldına modul kórinisinde boladı. Shassi óz aldına modullerdi jalǵız shassina jalǵawshı ishki shinaǵa iye boladı.kóp hallarda bunday konsentratorlar kóp segmentli esaplanadı, yaǵnıy bir modullı konsentratorda óz ara bir – biri menen baylamaǵan konsentratorlar isleydi. Modullı konsentrator ushın hár túrli túrdegi portlar sanı menen da quwatlawshı fizikalıqalıq ortalıq túri menen parqlanıwhsı moduller bolıwı múmkin.

Modullı konsentratorlar hár dayım qollanılıwshı konsentrator konfiguriyatsiyasın bir qansha anıq jıynaw imkanın berip, bulardan tısqarı bekkem hám tarmaq konfiguriyatsiyasın ózgerttitiwde az qárejet jumsaw imkanın jaratadı.

5.11. Kommutatsiyalanatuǵın jergilikli tarmaqlardı qurıw

Ajratılatuǵın ortalıq jumıs tártibinde komutatsion kanaldan paydalanıwǵa jandasıw bir-neshe abzallıqlarǵa iye, olardan biri jergilikli tarmaq komutatsion qurılmalardıń ápiwalıǵı esaplanadı. Biraq, ajratılatın ortalıqtıń barlıǵı málim kemshilik- jaman masshtablanıwǵada baylanıslı, sebebi tarmaqtıń ónimdarlıǵı baǵlamalar sanınıń artıwına proportsional kemeyedi. Jergilikli tarmaqtı masshtablanıw mashqalasınıń sheshimi segmentlerge bóliw esaplanadı, olardan hár biri óz aldına ajralatın ortalıq boladı. Bunday logikalıq segmentlestiriw jergilikli tarmaqlardı kópirler yáki komutatorlar járdeminde atqarıladı. Logikalıq strukturalaw principi aldıńǵı baplarda kórip shıǵılǵan, bul paragrafda jergilikli tarmaqlarda kópirler hám komutatorlar tiykarında qurıw hám logikalıq strukturalawdıń abzallıqları máseleleri úyreniledi.

Logikalıq segmentlerge ajratılatın jergilikli tarmaqlar kommutatsiyalanatın jergilikli tarmaqlar dep ataladı.

Kommutatsiyalanatın jergilikli tarmaqlardıń imkaniyatların tuwrı túsiniw hám baxalaw ushın ajratılatın ruxsat etiw ortalıǵı tiykarında tarmaqlardıń abzallıqları hám kemshiliklerin kórip shıǵamız.

Onsha úlken bolmaǵan tarmaqlardı qurıwda (eki – úsh onlap baylanıslar) ajratılǵan ortalıqtaǵı standart texologiyalardan paydalanıw kemq qarejet jaqsı sheshimlerge alıp keledi, bul birinshi nawbette tómendegi qásiyetlerdi sáwlelendiredi:

• 
  Ápiwayı asırıwǵa imkaniyat beredi;
  
• 
  Kommutatsion qurılmalar buferleriniń tolıwı sebepli kadrlardıń joǵalıwı bolmaydı, sebebi ajratılǵan ortalıqqa ruxsat etiw usılınıń ózi kadrler aǵımın taxlaydı hám kadrlerdi júdá tez payda etetuǵın stantsiyalardı qoxtatıp turadı;
  
• 
  Protokollardıń ápiwayılıǵı tarmaqtaǵı kommutatsion baulanıslardıń (tarmaq adapterlerini, takrarlawshılar, konsentratorlar hám basqalar) hám ulıwma tarmaqtıń pás bahasın támiynleydi.
  

Biraq júzlep hám mıńlap baǵlamalardan quralǵan iri tarmaqlardı bir ajralatın ortalıq tiykarında, hátte Gigabit Ethernet sıyaqlı shaqqan texnologiyada qurıp bolmaydı. Birinshiden, Ethernet ruxsat etiw usılında ózine say qásiyetleri menen shártlenetin tarmaqtıń maksimal uzınlıǵına sheklewler bar .

Ekinshiden, ajratılatın ortalıqtaǵı baǵlamalar sanına sheklewler bar, yaǵnıy Ethernet semeystvasındaǵıdáreje texnologiyalarda 1024 dana, Token Ring da 260 dana , FDDI dana bolsa 500 dana baǵlama bolıwı múmkin. Ajratılatın ortalıqlı tarmaqlardıń tiykarǵı mashqalası ‘jettkeziw qásiyeti boyınsha sheklewdir.

Ajratılatın ortalıqlı barlıq aymaqlıq tarmaqlar texnologiyalarına (Ehernet, Token Rıng hám  FDDI) tarmaqtan paydalanıw koiffitsiyenti artqanda ruxsat etiwdiń uslap turılıwı (keshiktıiriliwi) mánisiniń sapa jaǵınan birdey birden artıw qásiyetleri. Tarmaqtan paydalanıw koefitsienti birden asatuǵın baǵlamalar sanı alrda isleytin ámeliy programmalar túrlerine baylanıslı. Eger aldın Eheilatin tarmaqlar ushın 30 dana baǵlama bir ajrataılatuǵın segment ushın jeterlishe qabıl qılınatuǵın san bolsa , onda pútkil multimedialı programmalar úlken maǵlıwmatlar faylların ózgertip atırǵan waqıtta baǵalamalardıń shegaralıq sanı 5-10 dananı qurawı múmkin.