Iv bob. Suyuqlik h arakatining tartiblari V a gidrodinam ik 0 ‘ xshashlik asoslari
Yüklə 315,95 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
IV BOB. SUYUQLIK H ARAKATINING TARTIBLARI V A GIDRODINAM IK 0 ‘ XSHASHLIK ASOSLARI Amalda ko‘p hollarda turli quvurlar sistemasini hisoblashga to‘ g ‘ri keladi. Bunday hisoblashlar kimyo, to‘ qimachilik, neft sanoatida, gidrotexnika inshootlarida va boshqa ko‘ pgina joylarda uchraydigan turli gidromashinalaming qismlari, vodoprovodlar, issiqlik almashtirgichlar kabi sistemalar uchun qo‘ llaniladi. Bu sistemalami hisoblash ularda suyuqlikning qanday tezlikda va qanday sharoitda oqishiga bog‘ liq. Shunga asosan suyuqliklar harakatining turli tartiblari tekshiriladi va harakat tartibiga qarab turlicha hisoblash ishlari olib boriladi. 4.1. Suyuqlik harakatining ikki tartibi. Reynolds kritik soni K o‘ p hollarda quvurlardagi suyuqlik tekis harakatda bo‘ ladi, ya’ni tezlik oqim y o ‘ nalishi bo‘ yicha o ‘ zgarmaydi. Bu holda harakatning qanday bo‘ lishiga, asosan, ichki ishqalanish kuchi ta’ sir qiladi. Bu holda uning ikki kesimidagi bosimlar farqi ishqalanish kuchining va geometrik balandliklar farqining katta yoki kichikligiga bog‘ liq b o‘ ladi. Bu kuchlaming ta’ sirida quvurlardagi harakat tezligi har xil b o‘ lishi mumkin. Tezlikning katta-kichikligiga qarab suyuqlik zarrachalari batartib yoki betartib harakat qiladi. Bu harakatlar, odatda, asosan ikki tartibli harakatga ajratiladi: laminar harakat va turbulent harakat. Laminar harakat vaqtida suyuqlik zarrachalari qavat-qavat bo‘ lib joylashadi va ular bir qavatdan ikkinchi qavatga o ‘ tmaydi. Boshqacha aytganda, suyuqlik zarrachalari oqimlar harakatiga ko'ndalang yo‘ nalishda harakatlanmaydi va uni quyidagicha ta’ riflash mumkin. Agar harakat fazosida biror A nuqta tanlab olsak, shu nuqtada albatta suyuqlikning biror zarrachasi bo‘ ladi. Harakat natijasida shu zarracha A nuqtadan siljib uning o ‘ mini boshqa zarracha egallaydi. Ikkinchi zarracha ham A nuqtada to‘ xtab tur- maydi va uning o ‘mini uchinchi zarracha egallaydi va hokazo. Endi A nuqtaga birinchi kelgan zarracha harakatlanib, biror В nuqtaga AB chizigi (4.1-rasm, a) bo‘yicha kelsa, uning ketidan kelgan ikkinchi zarracha ham A nuqtadan В nuqtaga AB chizig‘ i b o‘yicha kelsa, uchinchi zarracha ham aniq AB chizig'i bo‘ yicha yursa va A nuqtaga kelgan boshqa zarrachalar ham AB chizig‘ i orqali В nuqtaga kelsa, bunday harakat laminar Yüklə 315,95 Kb. Dostları ilə paylaş:
|