Xalqaro qimmatli qog‘ozlarning asosiy shakllari.
331
Xalqaro qimmatli qog'ozlar erkin konvertatsiya qilinadigan
valutalarda nominal narxi o‘rnatiladigan, xalqaro fond bozo-
ri qoidalari asosida xalqaro anderrayterlar orqali ushbu bozorga
joylashtiriladigan qimmatli qog‘ozlar hisoblanadi. Xalqaro qim-
rnatli qog'ozlarning quyidagi asosiy shakllari mavjud.
Chef el obligalsiyalari va yevroobligatsiyalar ko‘rinishidagi
qarz qimmatli qog'ozlari xalqaro qim matli qog'ozlarning asosiy
shakllaridan biridir. Shuningdek, ularning global aksiyalar
ko‘rinishidagi xalqaro aksiyalar va amerika depozitar tilxatlari
(aksiyalari) kabi shakllaridan ham amaliyotda foydalaniladi.
Agar xalqaro qim matli qog‘ozlar bir mamlakat ichidagi ik-
kilam chi qim matli qog‘ozlar bozorida turli investorlar orasida
muomalada boMsa, bir vaqtning o‘zida ular mamlakat ichidagi
kapitalni qayta taqsimlash vositasiga aylanishi m um kin, shuning
dek, xalqaro qim m atli qog‘ozlarni birlamchi joylashtirish m am -
lakatlar o‘rtasidagi kapitalni qayta taqsimlash xususiyatiga ham
ega boladi.
13 .2 . X alqaro moliya bozorining rivojlanishi va xalqaro kapital
harakatining zamonaviy tendensiyalari
Jahon iqtisodiyotida xalqaro m oliya bozorining segm entlari
tadrijiy ravishda m u a yy a n bosqichlarda sh ak llan g an (13.1-jad-
valga qarang). M a z k u r bozor taraq q iyo tin in g oxirgi bosqichida
fond segm enti va xalqaro derivativlar bozorlari ja d al rivojlan-
gan.
Zamonaviy xalqaro moliya bozorining rivojlanish tendensi
yalari quyidagilarda namoyon bo‘ladi:
1. Moliya bozori barcha sektorlarining jadal sur’atlarda ri
vojlanishi bilan birga kechayotgan baynalm inallashuv va global-
lashuv jarayon larining chuqurlashuvi;
2. T ransm illiy kompaniyalar, banklar va global moliya muas-
sasalari, shuningdek, alohida davlatlar va davlatlar guruhlari
ocrtasidagi xalqaro raqobatning kuchayishi;
332
|
