qisqarishiga olib keladi. Ikkinchi tomondan - shu sababga ко’га uzoq bo'lsa-da,
muqobil manbalarni izlash hisobidan yagona noyob manbaga qaramlikni
susaytirishga intilish namoyon bladi, bu esa uzoqlikning kuchayishiga olib keladi
(masalan, Yaponiyaga Braziliya rudasining import qilinishi).
Yuk tashishlar ishonchliligini oshirishga moyillik namoyon bo’lishining yana
bir ko’rinishi - jahon miqyosidagi transport kommunikatsiyalarni takrorlash -
Suvaysh va Panama kanallariga parallel ravishda katta quwatli neft quvurlarini
yotqizish, sayyoraning «notinch» (barqaror blmagan) nuqtalarini aylanib o’tish.
0 ’rta Sharqda tankerlarning Eron tomonidan nazorat qilinadigan 0 ’rmuz
bo’qozidan o’tishi zaruratidan qochish uchun Saudiya Arabistonida Qizil
dengizdagi Yanbo bandargohigacha Transarab neft quvuri yotqizilgan; Qizil
dengiz va Suvaysh kanalini chetlab o’tish uchun Sudandan Kamerungacha
Transafrika neft quvurini tkazish bo ylcha loyiha mavjud. Bunday tendentsiyalar
resurslardan erkin foydalanishga, transport tarmoqlarini birlashtirishga
intilishda namoyon bladi. Masalan, G’arbiy Yevropada quvurlaming janubiy va
shimoliy tizimlarini tutashtirish, ushbu mintaqada gaz quvuri «xalqasini» yaratish,
La-Mansh bo’g’ozi ostida Evrotonnel ochish.
Yuk massasi takomillashib borgani sayin yuk tashish sifati omillari jahon
konteyner tizimi shakllanishida namoyon bo’lib, ular butun transport jarayonini
tubdan o’zgartiradi. Konteynerlaming dengiz orqali almashinuvi yiliga 80 mln.
donani tashkil etmoqda; ularda barcha asosiy (donabay) yuklarning 60 foizdan
ortig’i tashilmoqda. Mazkur jarayonning aniq namoyon bo’lishi transport aloqalari
ishonchliligi ortishi va transport aloqalarining kafolatlanganligi bilan zich aloqada,
Dostları ilə paylaş: |