Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar

Tashqi savdoni davlat tomonidan tartibga solish va boshqarish
Yo’llari
Erkin savdo va protektsionizm: Xalqaro savdoda davlatning roli. Savdo siyosati instrumentlari. Xalkaro savdoni davlat tomonidan tartibga solish. Xalqaro savdoni davlat tomonidan tartibga solish instrumentlari. Tarifli va notarif usullar. Bojxona tariflari va bojlar. Bojga tortish me’yori. Tarif eskalatsiyasi. Tariflarning iqtisodiy roli: tarifning kichik mamlakat iqtisodiyotiga ta’siri; tarifning katta mamlakat iqgisodiyotiga ta’siri. Daromad effekti va chegaraviy effekt. Himoyalash va iste’mol effekti. Ichki va tashqi daromad effekti. Tarif siyosatiinig maxsus holatlari: optimal tarif. Tarif kvotasi. Eksport tarifi. Tarifga karshi argumentlar. Tarifni yoqlovchi argumentlar. Milliy iqtisodiy farovonlik. Uzgaruvchan bojxona bojlari. Eksport bojining fiskal va muvozanatlash vazifalari. Tariflar o’rnatilishiga turlicha qarashlar. Yosh tarmoklarni xorijiy raqobatdan himoyalash va milliy xavfsizlikni ta’minlash. Xalqaro savdoni davlat tomonidan tartibga solishning notarif usullari. Mikdoriy cheklashlar: Notarif usullarni o’lchash. Kvotalash yoki kontingentlash. Litsenziyalash. «Ko’ngilli» eksport cheklashlari. Notarif usullarni mikdoriy jihatdan kvalifikatsiyalash. Mikdoriy cheklashlar. Cheklashlarning importyor uchun umumiy iqtisodiy effekti. Savdo siyosatining yashirin usullari: Texnik to’siqlar. Milliy standartlarga rioya kilish. Import mahsuloti sifati to’grisida sertifikat olish. Tovarlarni maxsus qoliplash va markirovkalash. Sanitariya-gigiena me’yorlariga rioya qilish to’grisida tapablar qo’yish, ichki soliqlar va aktsizlar. Savdo siyosatining moliyaviy usullari va tartibga solishning noiqgisodiy usullari: subsidiyalar, demping. Savdo shartnomalari. Xuquqiy rejimlar. Milliy eksportyorlarni qo’llab- quvvatlashga qaratilgan pul to’lovlari. Eksport subsidiyasi. Dempingga qarshi bojlar. Ikki xamkor davlat tomonidan savdoni amalga oshirishning huqukiy asosini belgilovchi ikki tomonlama shartnomalarni imzolash. Qulay savdo rejimi o’rnatish. Ko’ptomonlama kelishuvlar imzolanishi.
[A2, 104-135; A24, 295-323;]