Jamoatchilik fikri sotsiologiyasi

Ijtimoiy xarakat - xarakatning o‘ziga xos shaklini, ijtimoiy borliqdagi har qanday o‘zgarishlar va o‘zaro aloqalarni ifodalovchi tushuncha. Ijtimoiy xarakat ijtimoiy borliqning atributiv va universal xarakteristikasidir. Ijtimoiy xarakat jamiyatdagi moddiy va ma’naviy jarayonini qamrab oladi.
Ijtimoiy xamkorlik - ijtimoiy faoliyat yurituvchi individ yoki guruxning boshqa shu kabi individ yoki guruxlarning jismoniy yoki fikriy o‘ramdagi xolati va shu vaziyatdagi xatti-harakati.
Ijtimoiy munosabat - odamlar o‘rtasidagi turli aloqalar bo‘lib, bunday munosabatlar ularning birgalikdagi moddiy va ma’naviy faoliyati natijasida faror topadi.
Ijtimoiy nazorat – jamiyatning sog’lom ijtimoiy tartibini ta’minlash maqsadida individ xatti-harakati va xulq-atvoriga maqsadli ta’siri, individ ijtimoiylashuvining omili. Ijtimoiy nazorat shakllari: Oddiy (majburlovchi), sanktsiyalar (tazyiqlar), jamoatchilik fikri, ijtimoiy institutlar. Ijimoiy nazorat mexanizmi: 1.Jismoniy tazyiqlar (individning gurux meyorlarini buzganlik uchun jazolash). 2.Iqtisodiy tazyiqlar (qo‘rqitish, jarima).3. Ma’muriy tazyiqlar.
Ijtimoiy ish – o‘zgarishlarga insoniy munosabatlar muamoni hal qilish shuningdek insonlarning farovonligini oshirish uchun imkonniyatlarni ta’sirlanishiga va ozod bo‘lishiga ko‘maklashadi.
Ijtimoiy yordam - ijtimoiy hamjixatlik bilan ifodalanuvchi ijtimoiy holat. Mehnat taqsimotidan kelib chiquvchi ijtimoiy birdamlik ijtimoiy yordamlar muhim elementi hisoblanadi.
Ijtimoiy me’yor - 1. Mavjud ijtimoiy sharoitlar uchun maqul ravishda rivojlanishi uchun belgilangan me’yorlar guruhi ko‘rsatkichi, 2. Ijtimoiy rivojlanishning ijtimoiy hodisa, jarayonning tadrijiy kechish yo‘liga mosligi; 3. Zarur birgalikdagi xulq atvor, hatti-harakatga nisbatan talablar, shartlar va istaklar.
Ijtimoiy faoliyat – Xizmatdan foydalanayotgan shaxslarning extiyojlari va manfaatlarini o‘zining shaxsiy e’tiqodi maqsadlari muloqot va foydasidan ustun.
Ijtimoiy ko‘mak – ijtimoiy normativlar va me’yorlardan og’ib ketuvchi xatti-xarakat.