Jismoniy shaxslar

 
 

---

119 
10-VAZIYAT 
Yuridik shaxsga turar joyni ijaraga beruvchi xodimning 
daromadlaridan JSHDS hisob-kitobi. 
Xodimning yanvar-fevral oylaridagi mehnatiga 850 000 so‗m haq 
to‗langan, yil boshidan jami daromad -1 700 000 so‗mni (850 000 x 2) 
tashkil qiladi. Xodim Toshkent shahrida joylashgan, maydoni 50 kv.m 
bo‗lgan turar joy binosini 1 yanvardan boshlab ijaraga berish 
to‗g‗risida ish beruvchi bilan shartnoma tuzdi va har oyda 1000 000 
so‗m ijara haqi oladi. 
Jismoniy shaxslarning turar joyni ijaraga topshirishchdan oladigan 
daromadlariga soliq solish ijara (yollash) shartnomasida nazarda 
tutilgan to‗lovdan kelib chiqib amalga oshiriladi, biroq u turar joyni 
ijaraga beradigan jismoniy shaxslar uchun belgalangan eng kam ijara 
haqi stavkalaridan hisoblab chiqarilgan miqdordan kam bo‗lmasliga 
kerak (PQ-3454-son qarorga 25-ilova). 
Toshkent shahrida bir oylik ijara to‗lovining eng kam miqdori etib 
1 kv.m turar joy uchun - 4 500 so‗m; Nukus va viloyat bo‗ysunuvidagi 
shaharlarda – 3 000 so‗m; boshqa aholi punktlarida - 1500 so‗m 
belgilangan. 
Mol-mulkni ijaraga berishdan olingan daromadlarga 7,5%lik 
stavka bo‗yicha JSHDS solinadi (Soliq kodeksining 181-moddasi). 
SHJBPHga badallar ish beruvchi va xodim o‗rtasida tuzilgan 
mehnat shartnomasi yoki fuqarolik-huquqiy tusdagi shartnoma 
bo‗yicha bajarilgan ishlar uchun olingan daromadlardan hisoblab 
yoziladi. Ijara haqi tarzidagi daromadlar mulkiy daromad bo‗lganligi 
va ishlar bajarish bilan bog‗liq bo‗lmaganligi bois, undan SHJBPHga 
ajratmalar qilinmaydi. 
Ijara haqidan JSHDS summasini hisoblaymiz. Mazkur holatda 
uning eng kam summasi 225 000 so‗mni (4500 x 50) tashkil etadi, u 
haqiqatdagi ijara haqidan kamligi bois shartnomada nazarda tutilgan 
summadan soliq hisoblanadi: 
1 000 000 x 7,5% = 75 000 so‗m. 
Yanvar-fevral oylari uchun xodimning mehnatga haq to‗lash 
tarzidagi daromadidan 7,5%lik stavka bo‗yicha soliqni hisoblaymiz: 
(1 700 000- 344 480) x 7,5% =101664 so‗m. 
Yanvar oyida 50 832 so‗m soliq ushlab qolingan. Fevral oyidagi 
soliq summasi 50 832 so‗mga (101664 - 50 832) teng. 

---

120 
SHJBPHga majburiy badallar 27110,4 so‗mga ((1700 000 - 344 
480) x 2%) teng. 
Yanvar oyida SHJBPHga 13 555,2 so‗m o‗tkazilgan, fevral oyida 
ajratmalar 13 555,2 so‗mni (27110,4-13 555,2) tashkil qiladi. 
Fevral oyi uchun byudjetga 37 276,8 so‗m soliq (50 832 - 13 
555,2) o‗tkaziladi. 
Majburiy sug‗urta badallari 68 000 so‗mni (850 000 x 8%) tashkil 
etadi. 
Soliq va majburiy ajratmalar ushlab qolinganidan keyin xodimga 
1656 168 so‗m (850 000 +1000 000 - 75 000 - 50 832 - 68000) to‗lana-
di.