Jismoniy tarbiya nazariyasi va usuliyati

Rejalashtirishga maolum texnologik talablar qo‘yiladi. Ular quyidagilardan iborat.
1. Rejalar Respublika xalq taolimi Vazirligi va boshqa boshqaruv organlarining qarorlari, meoyoriy xujjatlari
va ko‘rsatmalarining mazmuniga mos tushishi xamda uni o‘zida aks ettirishi lozim. Davlat dasturi materiallari asosida
jismoniy tarbiya tizimining barcha zvenolarida jismoniy tarbiya jarayoni rejalashtiriladi. Barcha tuzilgan rejalar
mamlakatimizda amalga oshirilayotgan jismoniy tarbiyaning umumiy maqsadi va vazifalariga mos tushishi shart va
O‘zbe-kiston xalq taolimi Vazirligining uslubiy ko‘rsatmalariga asosida bo‘lishi kerak.
2. Rejalashtirishda jismoniy tarbiya umumiy va uslubiy prinsiplarga amal qilishi va ularsiz rejalashtirish
jarayoni-dan ko‘zlangan maqsadga erishish qiyin bo‘ladi. Shaxsni xar tomonlama rivojlantirish, jismoniy tarbiyani
mexnat va xarbiy amaliyoti bilan bolash va uni solomlashtirishga yo‘nal-tirilishi rejalashtirishning qimmatini oshiradi.
Shuning uchun darsni vositalarini tanlashda soliq uchun foydali, shuullanuvchilarni xar tomonlama rivojlantiradigan
jismo-niy tarbiya vositalarini aloxida eotibor bilan tanlab, mashu-lotlarni iloji boricha ochiq xavoda, tabiiy sharoitda,
quyosh nuri, xavo va suvdan tabiatni solomlashtiruvchi kuchlari tarzida samarali foydalanishni rejalashtirishni
axamiyati beqiyos.
3. Maqsadga yo‘naltirilgan va istiqbolli yo‘nalishga ega bo‘lgan reja tuzish rejalashtirishning asosiy
talablaridan biri deb sanalishi kerak. Maolum muddatga (darslarga, chorak, yillik) tuzilgan rejalar oldingilariga
tayanishi va ularni davomiyligini o‘zida aks ettirishi, bo‘lajak ishlarga tayyor-lashi rejalashtirishning asosiy

---

talablaridandir. Shundagina tasodifiy, epizodik darslarga chek qo‘yiladi, rejada ilgari surilgan tizimning istiqboli sari

dadil odimlanadi.
4. Rejani aniq amalga oshirish imkoniyatiga ega bo‘lishi, uni amalga oshiruvchini kuchiga yarashaliligi,
maktabdagi shart-sharoit xisobga olinganligi, moddiy texnik baza va boshqa imkoniyatlarni xaqiqiy xisobga olingan
bo‘lishi, o‘qituvchini o‘z imkoniyatlariga real baxo bera bilganligi, o‘quv dasturida qayd qilingan materiallarni
o‘qitishda erishilgan siljishni ko‘ra bilish va uni rejalashtirish talabiga rioya qilish.
5. Rejalashtirishni konkretligi, realligi o‘qitishni aniq bosqichlarga bo‘linganligi, belgilangan topshiriqlar va uni
xal qilish tanlangan vositalarda namoyon bo‘lishligi, ko‘p sonli mashqlardan kerakligini tanlab rejalashtira olish orqali
maksimum pedagogik natijaga erishish. Mashqlarni ketma-ket bajarishda «kuchli taosirli mashqlar»ni sodda
mashqlardan oldin o‘rganmaslik.
6. Rejalashtirishni amaliyotda jadval, chizma shaklida ko‘rgazmali ifodalashdek talablar mavjud.