Jismoniy tarbiya vositalariga tasnif

harakatlarni fiziologik mexanizmini ochib,harakatlar 
bosh miya pustloq qismining to‘plash xususiyati 
bilan bog‘liqligini birinchi, ikkinchi signal sistemasi, 
shartli hamda shartsiz reflekslarning aktiv 
ishtirokida vujudga kelishligini ilmiy isbotladi.

---


Jismoniy mashqni bajarishda sodir bo‘ladigan 
mexanik, biologik, psixologik jarayonlarning 
to‘plami jismoniy mashqlarning mazmunini 
vujudga keltiradi, ularning ta’siridan harakat 
faoliyati uchun qobiliyat rivojlanadi. 

Jismoniy mashqning shakli ularning ichki va 
tashqi shaklining muvofiqligida ko‘rinadi.

---


shu faoliyatni 
bajarishda 
ishtirok etadigan 
skelet muskullari, 
ularning 
qisqarishi, 
cho‘zilishi, 
buralishi vah.k., 
biomexanik, 
bioximik 
bog‘lanishlari 
–
energiya 
sarflanishi, yurak-
tomir, nafas olish, 
nerv boshqaruvi 
va boshqa 
organalardagi 
jarayonlar, 
ularning o‘zaro 
bog‘liqligining, 
o‘z ichiga oladi. 
Biologik, 
mexanik, 
psixologik va 
boshqa 
jarayonlarning 
mashq bajarishda 
bir biri bilan 
aloqasi, o‘zaro 
kelishilganligi 
yugurish 
mashqlarida 
boshqacha bo‘lsa, 
shtanga 
ko‘tarishda 
boshqacha, ya’ni 
ichki shakli 
turlicha bo‘ladi.

---


o‘sha mashqning tashqi 
ko‘rinishi,harakatni bajarish 
paytiga ketgan vaqt yoki kuch 
sarflash me’yori va harakat 
intensivligini ko‘rinishi bilan 
xarakterlanadi.

---


Pedagogik nuqtai nazardan harakat vazifasini 
oson samarali hal qilish uchun tanlangan 
harakat faoliyatini- jismoniy mashq texnikasi 
deb atash qabul qilingan. Texnika grekcha 
so’z bo’lib “bajara olish san’ati” degan 
ma’noni bildiradi. 

Texnika uning asosi, bo’g’ini va qismlariga 
bo’linadi. 

---


Jismoniy mashqlar texnikasi muntazam ravishda 
rivojlanadi: odatlangan texnika 
takomillashtiriladi, ba’zida esa usullar barham 
topadi, yangilari tuziladi. Bu jarayon qator 
sabablar bilan belgilanadi: 

1. Sport tayyorligi darajasiga talablarning 
muntazam o‘sayotganligi. 

2. Harakatlar bajarilishining mukammallashgan 
usullarini uzluksiz izlash, muvofiq tekshirishlar 
natijasi va rolining oshishi. 

3. Yangi sport anjom-jihozlarining yuzaga kelishi. 

---


Jismoniy mashq texnikasi doim o‘zgarib 
turadi va takomillashadi. Takomillashgan 
harakat texnikasi yuqori natija ko‘rsatish 
garovi bo‘lib, unga sportchilarning tinimsiz 
ter to‘kishi orqali erishiladi. Sportchining 
jismoniy tayyorgarligini ortishi yoki uning
gavdasi tuzilishi, jismoniy rivojlanganlikni 
ko‘rsatuvchi ko‘rsatkichlarning turli-
tumanligi, sport turi- jismoniy mashqlar 
bajarish texnikasini asosini, uning zvenolari 
yoki detallarini o‘zgarishiga, almashishiga 
sabab bo‘lishi mumkin. 

---

---

---

---


Harakat texnikasi: texnika asosi (negizi), uning 
asosiy bo’g’ini va texnika detallari degan 
qismlarga bo‘linadi. 
