Jiydanamolar qabilasi

Mayda motorika ko'nikmalari 
Bu qo'llar, barmoqlar va oyoq barmoqlari bilan aniq kichik harakatlarni amalga 
oshirishga qaratilgan muvofiqlashtirilgan inson harakatlaridir. Bunga asab, mushak 
va suyak tizimlarining, shuningdek, odatda ko'rish tizimining muvofiqlashtirilgan 
ishlashi orqali erishiladi. Qo'l va barmoqlarning motorli ko'nikmalariga 
qo'llanilganda, ko'pincha "chaqqonlik" atamasi ishlatiladi. 
Mayda motorika ko'nikmalari - bu vosita mahoratining turlaridan biri. 
Mayda motorika ko'nikmalari sohasi turli xil harakatlarni o'z ichiga oladi: ibtidoiy 
imo-ishoralardan, masalan, narsalarni ushlashdan tortib, masalan, odamning qo'l 
yozuvi bog'liq bo'lgan juda kichik harakatlargacha. 
Tarkib 
1 Mayda motorika mahoratining qiymati 
2 Mayda motorika ko'nikmalarini rivojlantirish 
3 Mayda motorika buzilishi 
4 Eslatma 
5 Adabiyot 
6 havola 
Mayda motorika mahoratining qiymati 
Anatomik nuqtai nazardan, miya yarim korteksining motor proyeksiyasining butun 
maydonining taxminan uchdan bir qismini nutq zonasiga juda yaqin joylashgan 
qo'l proektsiyasi egallaydi Shuning uchun bolaning nutqini rivojlantirish mayda 
motorika ko'nikmalarini rivojlantirish bilan uzviy bog'liqdir. 
Barmoqlarning mayda motorika ko'nikmalari va nutq funktsiyasi o'rtasidagi 
bog'liqlik Bolalar va o'smirlar fiziologiyasi instituti tadqiqotchilari tomonidan 
tasdiqlangan. Tadqiqotchilardan L. V. Antakova-Fomina, M. M. Koltsova, E. I. 
Iseninani nomlash mumkin. Inson hayotidagi har bir daqiqada u qandaydir nozik motorli faoliyatni amalga oshirishni talab qiladi: tugmachalarni mahkamlash, kichik narsalarni boshqarish, yozish, chizish va boshqalar, shuning uchun uning hayot sifati bevosita uning 
rivojlanishiga bog'liq. Mayda motorika ko'nikmalarini rivojlantirish 
Yorma bilan o'yinlar vosita ko'nikmalarini rivojlantirish uchun yaxshi 
Mayda motorika ko'nikmalari chaqaloqlikdan boshlab qo'pol motorli ko'nikmalar 
asosida tabiiy ravishda rivojlanadi. Birinchidan, bola ob'ektni ushlashni o'rganadi, 
shundan so'ng qo'ldan qo'lga o'tish ko'nikmalari paydo bo'ladi, "cımbız" deb 
ataladigan va hokazo, ikki yoshga kelib, u allaqachon chizishga, cho'tkani ushlab 
turishga qodir. va to'g'ri qoshiq qiling. Maktabgacha va boshlang'ich maktab 
yillarida harakat qobiliyatlari yanada xilma-xil va murakkablashadi. Ikkala 
qo'lning muvofiqlashtirilgan harakatlarini talab qiladigan harakatlarning nisbati 
ortib bormoqda. 
Siz Mayda motorika ko'nikmalarini rivojlantirishni turli yo'llar bilan 
tezlashtirishingiz mumkin, masalan: 
Kichik ob'ektlar bilan o'yinlar - jumboqlar, mozaikalar, konstruktorlar, boncuklar 
va boshqalar; 
Barmoq o'yinlari; 
Qo'llar va barmoqlarning massaji va boshqalar; 
Modellashtirish. 
Keksa va keksa odamlar uchun nozik vosita ko'nikmalarini rivojlantirish miya 
yarim korteksining ishlashini ta'minlash va natijada hayot sifatini saqlab qolish 
uchun katta ahamiyatga ega. Bundan tashqari, miya faoliyatining buzilishiga olib 
keladigan turli xil jarohatlar va kasalliklarga duchor bo'lgan keksa odamlar uchun 
Mayda motorika mahoratini rivojlantirish bo'yicha chora-tadbirlar ruhiy 
salomatlikni yaxshilashga va umuman, markaziya asab tizimining faoliyatini 
tiklashga yordam beradi. 
Mayda motorika buzilishlari 
Nozik vosita buzilishining uchta asosiy turi mavjud: 
Harakatni bajarish uchun signal berishning buzilishi (masalan, miyaning organik 
shikastlanishi, insult, bosh jarohati bilan) 
Signalning buzilishi (masalan, Parkinson kasalligi, insultdan keyin) 
Signalni qabul qilish va bajarishdagi buzilishlar (miya falajlari, oyoq-qo'llarning 
shikastlanishi, epchillikningBa'zi ilmiy adabiyot va darsliklarda bu bo'lim urug'chili yoki ginetseyli o'simliklar deb ham yurililadi. Magnoliyatoifalar deb alalishi esa so'nggi yillarda (A.L.Taxtadjan, 1966, 1980, 1987, 1997) qabul etilgan, gulli o'simliklarning kelib chiqishi va klassifikatsiyasi sohasidagi yangi ilmiy dalillarga asoslangan.
M agnoliyatoifalar urug'li o'simliklarning ikkinchi bo'limi bo'lib, tanasining murakkab tuzilganligi, jinsiy ko'payishining o'ziga xosligi (gulning bo'lishi), lurlar sonining va turlicha muhit sharoitiga moslanuvchanlik imkoniyatlari juda katta bo'lganligi tufayli Yer sharida keng tarqalganligi bilan yuksak sporalilar va ochiq urug'li o'simliklardan keskin farq qiladi. Ular barcha yuksak o'simliklar orasida filogcnetik jihatdan eng yoshi hisoblanib, barq urib rivojlanishi mezozoy erasi bo'r davrining ikkinchi yarmiga to'g'ri keladi. XX asrning boshida gulli o'simliklarning turlar soni 160 mingtagacha deb hisoblangan, asr o'rtalarida 200 mingdan ko'proq va hozirgi kunda esa 533 ta oila, 13000 tacha turkumga mansub 250000 ta atrofida turlar mavjudligi aniqlangan.Bu ajdodning muhim va o'ziga xos xususiyati murtagining ikki urug'pallali bo'lishidir. Ammo kamdan-kam hollarda urug'pallalar
ta yoki 3-4 ta bo'lishi ham mumkin. Barglari bandli, ba'zan o'troq; asosan patsimon, to'rsimon, panjasimon, ba'zi hollardagina parallel yoki yoysimon (chinnigul, zubturum) tomirlangan. Poyada kambiy halqasi mavjud. Shu sababdan ikkilamehi yo'g'onlashishga ega. Po'stlog'i va o'zagi aniq shakllangan. Murtak ildizidan bosh ildiz hosil bo'ladi va u o'q ildiz sifatida o'simlik umrining oxirigacha saqlanadi. Vakillari o't va qisman daraxtlar. Gullari aksariyat 5 qismda 4 a'zoli (jag'-jag'* kurttana, zubturum) bo'lib, ba'zi turlaridagina 3 a'zoli (magnoliya, lavr, otquloq, rovoch va boshqalar), changlari asosan 3 egatchali, ba'zan bir egatchali (sodda oilalar vakillarida). Kcyingi klassifikatsiyalarga binoan (A.Taxtadjyan, 1987) Magnoliyasimonlar ajdodi (sinfi) 8 ta kichik ajdod, 429 ta oila, 10.000 ga yaqin turkum va 190.000 dan ko'proq turlarni birlashtiradi. Shu jumladan, Markaziy Osiyoda 125 ta oilaga mansub 8130 tur, O'zbckistonda esa 138 ta oila, 1023 ta turkumga birlashgan 4500 ga yaqin turlar bor.