Jizzax yengil sanoat kasb-hunar kolleji

Modemlarning xalqaro standartlari:Eng ko`p tarqalgan modem birinchi modemlarni 
ishlab chiqargan firma nomi - HAYES deb nomlangan moslashtirilgan modemlardir. Bunday 
modemlar Hayes Smart modem bilan moslasha oluvchi AT buyruqlarni ishlatadi (inglizcha 
Attention diqqat so`zidan). Barcha Hayes -moslashgan modemlar uchun standart bo`lgan 
buyruqlardan tashqari, har bir ishlab chiqaruvchi foydalanuvchiga keng spektrdagi spetsifik 
buyruqlarni taklif etadi va bu buyruqlar o`sha firma modemlaridagina kuchga ega bo`ladi 
(masalan, US Robotics, Rockwell, ZYXEL va h.k.). 
Buyruqlar modem va telefon tarmog`i orqali uzatiladigan axborotning qaysidir bir 
standartiga xos bo`lishi kerak. 2400 bod (bod ma'lumotlarni uzatish tezligini belgilaydi va 1 bod 
=1 bit/sek.) tezlik uchun mos bo`lgan standartdagi modemlar axborotlari erkin almasha olishlari 
mumkin. 
ZYXEL firmasining modemlari ham keng qo`llanila boshladi. Ular ZYXEL ning 
ma'lumotlarini uzatish imkonini beruvchi maxsus ZYX protokoliga ega. Ularning keng qo`lla 
lumotlarini uzatish imkonini beruvchi maxsus ZYX protokoliga ega. Ularning keng 
qo`llanilishi 90-yillar xaridorlarining boshqa turdagi modemlarini xarid qilish imkonlari 
yo`qligidan kelib chiqadi. Ularning asosiy kamchiligi-yuqori narx, xaridorni cho`chitadi. Biroq, 
shunga qaramay, bank strukturasi va davlat idoralari, odatga ko`ra, shu firma modemlaridan 
foydalanadilar. Telebit firmasining TraiBlazer nusxasi va mashhur protokol PEP (Packet 
Eusemble Protosol) ham keng tarqalgan. 
Skaner :Skaner-matn, grafika, tasvirlarni kompyuterga kiritishni avtomatlashtirish uchun 
xizmat qiluvchi qurilma. U hozir asosan rangli ko`rinishda chiqarilayapti. Uning andozasi 
sifatida HP (Hewlett Packard) firmasi ishlab chiqaradigan HP Scanjet rusumli skanerlar qabul 
qilingan. 
Uning asosiy xarakteristikasi ma'lumotlarni aniq, tiniq, lozim bo`lgan rangda (xususan 
qora rangli) va ko`rinishda chiqarish qobiliyatidir. Ushbu tasvirlash qobiliyati gorizontal va 
vertikal chiziqlardagi nuqtalar (piksellar) soni orqali belgilanadi. 
Odatda bu xarakteristika, misol uchun, 300x600, 600x1200 ko`rinishda bo`ladi. Bu 
degani gorizontal chiziqlar bo`yicha nuqtalar (piksellar) soni 300 (600), vertikal bo`yicha 
piksellar soni 600 (1200)ta ekanligini bildiradi. 
Nuqtalar soni qancha ko`p bo`lsa ma'lumotlar aniqroq tasvirga ega bo`ladi. Tabiiyki, 
skanerni HP dan boshqa firmalar ham ko`plab ishlab chiqaradi. Lekin ular HP Jcanjet andozasiga 
mos kelishi kerak. Hozirda bunday skanerlar Janubiy-Sharqiy Osiyo mamlakatlarida ko`plab 

---

23 
chiqarilmoqda. Shuni aytish lozimki, programma vositalari yordamida skanerning tasvirlash 
qobiliyati ancha kuchaytirilishi mumkin. Skanerlarni ishlatish jarayonida, ayniqsa, matnlar bilan 
ish ko`rilganda u yoki bu milliy til drayverlarni aniq aks ettiruvchi programmalardan (masalan