Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | ISSUE 12 | 2021 ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89 DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-679-685 Google Scholar Scientific Library of Uzbekistan Academic Research, Uzbekistan 681 www.ares.uz bilim va ko'nikmalarni amaliyotda qo'llay olishni nazarda tutishni hisobga olsak,
birinchi guruh metodlariga so'z orqali axborotni uzatish va eshitish orqali qabul qilish
metodlari og'zaki metodlar; hikoya, ma'ruza, suhbat va boshqalar; ikkinchi guruh
metodlariga o'quv axborotlarini ko'rgazmali uzatish va ko'rish orqali qabul qilish
metodlari — ko'rgazmali metodlar: tasviriy, namoyish qilish va boshqalar; uchunchi
guruh metodlariga o'quv axborotini amaliy mehnat harakatlari orqali berish (amaliy
metodlar, mashqlar, laboratoriya tajribalari, mehnat harakatlari va boshqalar) kiradi.
Demak, amaliyotda keng qo'llanilib kelayotgan ta'lim metodlarini quyidagi
ko'rinishda ifodalasak bo`ladi.
Ta`lim metodlari tarkiban o`qish metodlari va o`qitish metodlaridan iborat.
O`qituvchi bilimlarni og`zaki bayon etsa, bolalar uni tinglaydi.O`qituvchi mustaqil
ish topshirsa, o`quvchilar bajarishadi. O`quv–tarbiya jarayonida ta`lim metodlarining
samaradorligini oshirish maqsadida o`qitish va o`qish metodlari majmuasidan
foydalaniladi.
Sharq mutafakkirlarining didaktik qarashlarida ham ta'lim metodlari
masalasiga jiddiy e'tibor qaratilgan. Buni al-Xorazmiy, Abu Nasr Forobiy, Abu
Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sinolarning turli ta'lim metodlari haqidagi fikrlari,
qarashlari, amal qilgan ta'lim yo'nalishlarida yaqqol sezish mumkin. Muhammad ibn
Muso al-Xorazmiy o'zigacha bo‗lgan ta'lim metodlarini sintezlashtirishga harakat
Ta'lim
metodlari
O`quv materiallarini og`zaki
bayon qilish usuli: hikoya,
maruza, suhbat, darslik va
boshqa o`quv adabiyotlari
bilan ishlash.
Ko`rgazmalilik metodi:
ta`sviriy, o`quv
materiallarini namoyish
qilish, ramziy va sxematik-
tasviriy materiallar,
xaritalar, chizmalar,
diagrammalar va hakazo.
Amaliy mashg`ulotlar
metodi: mashq qildirish
metodi, labaratoriya
mashg`ulotlari metodi,
amaliy mashqlar metodi va
hakazo.