Kamchiliklar. Ularni bartaraf etish

---

www.pedagoglar.uz
43-son 2–to’plam aprel 2023
Sahifa: 193 
AQLI ZAIF O`QUVCHILARDA O`QISH VA YOZISHDAGI 
KAMCHILIKLAR.ULARNI BARTARAF ETISH 
Toshkent viloyati Bo`stonliq tumani 125-yordamchi maktab – internati 
Rasulova Xurshida Toirovna 
Annotatsiya:
Ushbu maqolada aqli zaif o`quvchilar haqida ,ularning o`qish 
va yozishdagi kamchiliklari haqida alohida to`xtalinib,bartaraf etish yo`llari 
borasidagi fikrlar aytib o`tiladi. 
Kalit so`zlar: 
nutq, aqliy zaiflik, bolalar klinkasi, korreksion vazifalar, o`qish 
darslari, intermodal aloqalar. 
Nutq faoliyatining eng murakkab shakllaridan biri - bog`lanishli nutq 
hisoblanadi.Yaratilgan matn mazmunini og`zaki va yozma bayon etish bog`lanishli 
matnning ko`rinishidir.Hayot esa bunday matn yaratish imkonini birdek barcha 
inson zotiga nasib qilavermaydi. Umri davomida nuqson bilan yashayotgan 
bolalar uchun ham davlat o`z mehribonliklarini ayamay ,barcha shart-sharoitlarni 
juada namunali va qoniqarli tartibda yaratib qo`ymoqda.Birinchi marta psixiatr 
F.Platter (1537- 1614 ) ruhiy kasalliklar orasidan aqli zaif bolalarni ajratib 
berdi.Aqli zaif bolalarni tasniflash ,ularga klinik tavsifnoma berish ishlari F.Pinel
(1775 – 1838 ) , J. Eskirol (1772 – 1840 ) tomonidan bajarildi. J.Eskirol birinchi 
marta “aqli zaiflik “ atamasini fanga olib kirdi. Aqli zaif bola deganda bosh 
miyasining organik buzilishi natijasida bilish faoliyatlarining turg`un pasayishi 
tushuniladi.Aqli zaif bolalarni o`qitish , tarbiyalash va ularni o`rganishning 
nazariy masalalari qator fanlarning yutuqlariga asoslanadi.Aqli zaif bolalar ta`lim –
tarbiyasi masalalari bilan shug`ullanish ishlari boshlanganiga 200 yildan oshgan 
bo`lsa-da , bir tizimda atroflicha ,bir butun ,tugallangan ishlar 20 asr boshlariga 
to`g`ri keladi.Kuzatish va qidiruv ishlarining uzoq muddatliligi,tajribalarning 

---