marta fanga 1866-yilda nemis olimi Ernest Gekkel tomonidan kiritilgan. 2. Atrof-muhitning jonli organizmlar hayotiga ta’sirini o‘rganishni nemis olimi Aleksandr Gumbold boshlab berdi. 3. Ekologiyaning rivojlanishida ingliz olimi A.Tensli shakllantirgan ekotizim konsepsiyasi va rus olimi V.N.Sukachev ilgari surgan biogeotsenoz nazariyasi muhim o‘rin tutadi. 4. Biogeotsenoz haqidagi ta’limotni rus botanik olimi V.N. Sukachev yaratgan. 5. «Ekosistema» atamasi 1935-yilda angliyalik botanik olim A. Tensli tomonidan fanga kiritilgan. A. Tensli ekosistemalarni «Yer yuzining asosiy tabiiy birliklari» deb hisoblaydi. 6. «Organizm – muhit» tizimidagi asosiy qonuniyatlar V.I.Vernadskiy tomoni dan kashf etilgan bo‘lib, organizm va uning yashash muhiti birligi qonuni deb ataladi. 7. Nemis olimi Yustus Fon Libix madaniy o‘simliklarning hosildorligi tuproq tarkibida kam miqdorda bo‘ladigan mineral moddalarga bog‘liqligini aniqladi. 8. Tuproqshunoslik faniga rus olimi V.V. Doku chayev asos solgan. V.V. Dokuchayev tuproq hosil qiluvchi beshta asosiy omillarni ko‘rsatib bergan: geologik omillar (tog‘ jinslari); iqlim omillari, topografik omillar (relyef); tirik organizmlar; vaqt (geologik yoshi).
Yazdanov Mahmud https://t.me/Yazdanov_biologiya Kanalimizga a’zo bo’lishni unutmang 9. Turlararo raqobat rus biologi G. F. Gauze (1932) tomonidan yaxshi o‘rganilgan. 10. «Oziq zanjiri» atamasi ingliz olimi – zoolog va ekolog Ch. Elton tomonidan 1934-yilda taklif etilgan. 11. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, oziq zanjirining har bir trofik darajasida energiyaning 90% i yo‘qoladi, faqat 10% i keyingi darajaga o‘tadi. Amerikalik ekolog olim R. Lindeman ushbu