Karima Qosimova, Safo Matchonov, Xolida G’ulomova, sharofat Yo’ldosheva, sharofjon Sariev ona tili o’qitish metodikasi darslik


Ko’chirish. O’zakdosh so’zlarni aniqlab, o’zakni ajratish



Yüklə 0,6 Mb.
səhifə82/122
tarix07.03.2023
ölçüsü0,6 Mb.
#86908
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   122
1. Ko’chirish. O’zakdosh so’zlarni aniqlab, o’zakni ajratish.
2. Tushirib qoldirilgan qo’shimchalarni qo’yib ko’chirish, qanday qo’shimcha ekanini aytish; yozilishini tushuntirish.
3. Matn mazmuniga mos so’zni qavs ichida berilgan so’zlardan topib qo’yib ko’chirish. SHu so’z qaysi so’z turkumiga oid ekanini, uning yozilishini tushuntirish.
4. Aralash berilgan so’zlardan gap tuzish va yozish.
5. Tartibsiz berilgan gaplardan bog’lanishli matn tuzish.
6. Tanlab ko’chirish (Berilgan gaplardan yoki matndan muayyan bir so’z turkumini; ot va fe’ldan yoki ot va otdan, sifat va otdan tuzilgan so’z birikmalarini ko’chirish).
Diktant eshitib idrok qilingan so’z, gap, matnni yozishdir. O’quvchilarning og’zaki yozma nutqini o’stirishda, savodxonligini oshirishda diktantning ahamiyati katta. O’quvchi diktant yozish jarayonida xato qilmaslikka harakat qiladi. Xato qilmaslik ularning fonetik, leksik va grammatik bilimlarni qay darajada o’zlashtirganliklariga bog’liq bo’ladi. Imlo qoidalari grammatik hodisalar bilan bog’liq bo’ladi. Demak, savodli diktant yozish uchun o’z navbatida grammatik qoidalarni ham bilish zarur.
Boshlang’ich sinflarda diktant uchun matn tanlashda bir qancha tamoyillarga rioya qilish zarur:
1. Matnning monologik nutq shaklida bo’lishi. Unda ko’chirma gaplar, undalmali, kirish so’zli, ajratilgan bo’lakli gaplar, qo’shma gap bo’lmasligi lozim.
2. Matn hajmi 1-4-sinf o’quvchilarining o’qish sur’tiga asoslangan bo’lishi.
3. Matn mazmuni bolalar hayoti bilan bog’liq bo’lishi.
4. Diktant matni o’quvchilarga u yoki bu haqda bilim berishi.
5. Tanlangan matn g’oyaviy-badiiy jihatdan yuksak bo’lishi, bolalar hissiyotiga ta’sir qilishi.
6. Matn tarbiyalovchi xarakterda bo’lishi.
7. Matnda o’rganilayotgan hodisa kamida 5-6 marta uchrashi.
Diktantlar maqsadiga ko’ra ikki xil bo’ladi:
1. Ta’limiy diktantlar – bilim berishga yo’naltirilgan diktantlar.
2. Tekshiruv diktantlari – o’quvchilarning bilim, ko’nikma va malakalarini nazorat qilishga qaratilgan diktantlar.

Yüklə 0,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   122




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin