Katta ijtimoiy guruh psixologiyasi

Kichik guruhlarning turlari (R.S.Nemov bo’yicha)
Shartli (nominal)
Real (haqiqiy)
tabiiy
Formal (rasmiy)
Kuchsiz rivojlangan
Labaratoriya tipli
Noformal (norasmiy)
Kuchli rivojlangan
Korporotsiyalar
Jamoalar
Referent
Noreferent

Odatda kichik guruhlarni rasmiy va norasmiy turlarga bo’lib(E. Meyo taklifi) o’rganishadi.
Rasmiy (formal) guruh deganda – guruhdagi har bir a’zolarning rasmiy rollarga egaligi, mavqeining va tutgan o’rning aniqligi tushuniladi.

Rasmiy guruhlarda munosabatlar asosan ''vertikal" tarzda ro‘y berib, guruhning bir yoki bir necha a’zosida ''hokimiyat" bo‘lganligi uchun ham, ular boshqalarni boshqarish, ularga buyruq, rasmiy ko‘rsatmalar berish huquqiga ega bo‘ladilar.

Norasmiy guruh(noformal)lar - ular asosan stixiyali tarzda, aniq maqsadsiz tarkib topadi va ularda a’zolarning aniq mavqelari, rollari oldindan belgilangan bo‘lmaydi.

Norasmiy guruh(noformal)lar – odatda rasmiy guruhlar tarkibida tashkil topadi. (guruh ichidagi guruh).

Referent guruh

G. Xaymen tomonidan 1942 yilda fanga kiritilgan.

Referent guruh – guruh ichidagi yoki tashqarisidagi guruh a’zolari uchun har tomonlama o’rnak bo’luvchi shaxs(yoki shaxslar) guruhi.

Referent guruh – guruh a’zolari uchun etalon rolini bajarishi mumkin. Bu esa guruhdagi shaxslarga baho berishga, xulq atvorini oldindan bashorat qilish mumkin.

Agar odamlar ko‘chada tasodifiy hodisani tomoshabini bo‘lib turishgan bo‘lsa, ularni psixologiya tilida guruh emas, agregatsiya (olomon) deb ataladi. (sababi avvalgi darslarda aytib o’tganimizdek haqiqiy guruh bo’lishi uchun ularning barchasiga aloqador umumiy faoliyat va hamkorlik qilish, bir - birlariga ta’sir ko‘rsatish imkoniyati bo‘lishi kerak).

CH. Kuli hamkorlikning darajasi mezoniga ko‘ra guruhlarni