Kbt я25 uot (059) Baş redaktor

Оnоrе dе Balzak

1799-1850 

20

Ə d ə b i y y a t

Seçilmiş əsərləri 

[Mətn] /O. de 

Balzak.- Bakı: 

Şərq-Qərb, 2010.- 

669, [2] s.

Təranə. Napole-

ondan güclü yazıçı 

[Mətn] /Təranə //

Kaspi.- 2011.- 19 

may.- S. 15. 

Собрание 

сочинений 

[Текст]: в 24-х т 

/О.де Бальзак.- М.: 

Правда, 1960.

Моруа, А. 

Прометей, или 

Жизнь Бальзака 

[Текст] /А.Моруа.- 

Алма-Ата: Онер, 

1990.- 637, [1] с.

İ n t e r n e t d ə

www.anl.az

www.az.wikipedia.

org

215  

illiyi

Fransız yazıçısı

---

168

Dünya ədəbiyyatı 

MA

Y

 Aleksandr Sergeyeviç Puşkin 1799-

cu il may ayının 26-da (bəzi mənbələrdə 

iyun ayının 6-da) qədim boyar nəslindən 

olan  ortabab  dvoryan  ailəsində  doğul-

muşdur. 

1817-ci ildə liseyi bitirən Puşkin Kol-

legiya katibi rütbəsi almış, Xarici işlər 

kollegiyasına  təyin  olunmuşdur.  1817-

1820-ci  illərdə  yazdığı  əsərlərdə  gənc 

şairin Peterburq həyatı, gərginləşən si-

yasi  şərait,  yetişməkdə  olan  dvoryan 

inqilabçıları  nəslinin  görüşləri  əksini 

tapmışdır.

1820-ci  ildə  xidməti  təyinat  adı  ilə 

Rusiyanın cənubuna sürgün edilən Puş-

kin  Qafqaz  və  Krımda  olmuş,  Kişin-

yovda  və  Odessada  yaşamış,  burada 

dekabristlərdən V.F.Rayevski, P.İ.Pestel 

və  b.  ilə  görüşmüşdür.  Cənub  sürgünü 

Puşkin romantizminin vüsət aldığı dövr-

dür.  Yaradıcılığında  mühüm  yer  tutan 

üsyankar ruhlu “Qafqaz əsiri”, “Quldur 

qardaşlar”,  “Baxçasaray  fontanı”  poe-

malarında ilk dəfə olaraq Puşkinin azad-

lıq, məhəbbət, şəxsiyyət problemlərinə 

fəlsəfi münasibət nəzərə çarpır.

1824-cü ilin iyul ayında şair xidmətdən 

kənar  olunaraq,  Pskov  vilayətinin  Mi-

xaylovskoye kəndinə sürgün edilmişdir. 

Puşkin  orada  hələ  cənubda  yazmağa 

başladığı  “Yevgeni  Onegin”  mənzum  

romanının yeni fəsillərini və “Qraf  Nu-

lin”  satirik  poemasını  yazmış,  Rusiya-

nın  tarixini,  salnamələrini  öyrənmiş, 

xalq mahnı və nağıllarını qələmə almış-

dır.  Puşkinin  yaradıcılıq  təkamülündə 

mühüm mərhələ olan “Boris Qodunov” 

faciəsində realizm, xəlqilik və tarixilik 

prinsiplərinin əsası qoyulmuşdur.

Puşkin Dekabristlər üsyanının məğlu-

biyyətindən sonra, 1926-cı il sentyabrın 

8-də II çar I Nikolayla görüşmüş və çar 

onu bağışladığını demişdir.

1830-cu  ilin  payızında  Boldinoda 

yaşayan  Puşkin  50-yə  yaxın    müxtəlif 

janrlı əsər yaratmışdır. 1831-ci ilin fev-

ral  ayında  evlənmiş,  həmin  ilin  may 

ayında  Peterburqa  köçmüş,  Rusiya 

tarixinə,  o  cümlədən  I  Pyotr  dövrünə 

və  Puqaçov  hərəkatına  dair  arxiv  ma-

terialları,  sənədləri  öyrənmişdir.  1833-

cü ilin oktyabrında yenidən Boldinoya 

qayıtmışdır. Puşkin orada “Dubrovski” 

romanını,  “Puqaçov  tarixi”ni,  “Tunc 

atlı”, “Ancelo” poemalarını, “Qaratox-

maq  qadın”  povestini,  bir  sıra  məşhur 

nağıllarını yazmışdır.

Aleksandr Sergeyeviç Puşkin 1837-

ci il yanvar ayının 23-də dueldə yaralan-

mış və iki gündən sonra vəfat etmişdir. 

Puşkin  bəşər  mədəniyyətinin  ən 

görkəmli nümayəndələrindəndir. Rus və 

dünya mədəniyyətinin nailiyyətlərindən, 

xalq  yaradıcılığından  bəhrələnən  şair, 

qısa  bir  dövr  ərzində  bir  neçə  ədəbi 

mərhələni keçərək  kamil realizmə gəlib 

çıxmışdı.  Puşkin  rus  ədəbi  dilini  yeni 

yüksək zirvəyə qaldırmışdır.