Kbt я25 uot (059) Baş redaktor

Ə d ə b i y y a t

Görkəmli ipəkçi-

seleksiyaçı alim 

[Mətn]//Baytarlıq.-

2010.-№10.-S.5-7.

İ n t e r n e t d ə

www.baytarlig.com

www.ganca.org

www.e-qanun.az

www.press.bsu.edu.az

www.science.gov.az

23

Seleksiyaçı alim

---

363

Texnika

Şirəli Məmmədov 

1904-1984 

DEKABR

Şirəli  Nəsir  oğlu  Məmmədov 

(Nəsirzadə)  1904-cü  il  dekabr  ayının 

25-də  Naxçıvanın  Ordubad  rayonunun 

Dəstə kəndində anadan olmuşdur.

1916-1918-ci illərdə beşinci rus-tatar 

məktəbində təhsil almışdır. 1921-1922-

ci  illərdə  Bakıda  hərbi-siyasi  kursu 

bitirib  və  Moskvada  Mixail  İvanoviç 

Kalinin adına fəhlə fakültəsində (1922-

1925),  sonra  isə  Moskva  Dağ-Mədən 

İnstitutunda (1925-1930) təhsil almışdır. 

Mədən  mühəndisi  ixtisasına  yiyələnən 

Şirəli Məmmədov 1931-1932-ci illərdə 

Moskva  Dağ-Mədən  İnstitutunun  as-

pirantı  olmaqla  yanaşı,  Osetiyanın  Sa-

don mədənlərində mühəndis işləmişdir. 

1932-1933-cü  illərdə  Maqnitoqorsk 

mədənlər idarəsi əsaslı tikinti şöbəsinin 

rəisi vəzifəsinə irəli çəkilmiş, daha son-

ra  Culfa  mərgümüş  kombinatının  rəisi 

(1934-1936) olmuşdur.

1936-cı ildə məzunu olduğu Moskva 

Dağ-Mədən İnstitutuna qayıtmış, 1938-

ci ildə namizədlik, on il sonra isə dok-

torluq dissertasiyası müdafiə etmişdir.

Şirəli Məmmədov 1941-ci ildə doğma 

Vətənə qayıtmışdır. Azərbaycan Elmlər 

Akademiyasının Geologiya İnstitutunda 

baş elmi işçi (1941-1943) kimi fəaliyyət 

göstərmiş,  sonra  isə  Naxçıvan  Muxtar 

Respublikasında  duz  mədəninin  baş 

mühəndisi və direktoru (1943-1944) ol-

muş, 1944-cü ildə Azərbaycan KP Nax-

çıvan Vilayət Komitəsinin ikinci katibi 

vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1947-1949-

cu illərdə Azərbaycan Elmlər Akademi-

yasının  Neft  İnstitutunda  Mədən  işləri 

şöbəsinin rəhbəri, 1949-1950-ci illərdə 

isə  Azərbaycan  Dövlət  Universitetinin 

professoru olmuşdur.

1950-ci 

ildə 

Daşkəsən 

filiz 

mədən  idarəsinin  rəisi  vəzifəsinə 

göndərilmişdir. 

1953-1954-cü  illərdə  Azərbaycan 

Dövlət  Universitetinin  elmi  işlər  üzrə 

prorektoru,  geofizika  kafedrasının  mü-

diri (1953-1959) vəzifələrində çalışmış-

dır. 

1959-cu  ildə  Azərbaycan  Elmlər 

Akademiyasının  müxbir  üzvü,  1968-ci 

ildə isə həqiqi üzvü seçilmişdir.

Azərbaycan Nazirlər Soveti yanında 

yaradılmış  Ali  və  Orta  İxtisas  Təhsili 

Komitəsinin  ilk  sədri  təyin  edilmiş  və 

1959-1961-ci illərdə bu vəzifədə işləmiş, 

1958-ci  ildən  ömrünün  sonunadək 

Azərbaycan Milli EA Geologiya İnstitu-

tunda mədən işləri bölməsinə rəhbərlik 

etmişdir. 

Elmi  tədqiqatları  filiz  yataqlarının 

yeraltı  və  açıq  üsullarla  işlənilməsi 

sistemlərinin 

və 

texnologiyasının 

təkmilləşdirilməsi məsələlərinin həllinə 

həsr edilmişdir.

169 elmi əsərin, o cümlədən 

13 mo-

noqrafiya,  5  dərslik  və  dərs  vəsaitinin 

müəllifidir. 

Onun  elmi  fəaliyyəti  və  yüksək 

təşkilatçılıq 

bacarığı 

layiqincə 

qiymətləndirilmiş,  “Əməkdə  fərqlənməyə 

görə” (1939), “Qafqazın müdafiəsinə görə” 

(1945), “Böyük Vətən müharibəsində əmək 

igidliyinə  görə”  (1945),  “Əmək  veteranı” 

(1977) medalı və “Qırmızı Əmək Bayrağı” 

ordeni  (1946)  ilə  təltif  edilmişdir.  1951-ci 

ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinə deputat 

seçilmiş,  1952-ci  ildə  isə  Azərbaycan  KP 

MK-nın üzvlüyünə namizəd olmuşdur.

Şirəli Məmmədov 1984-cü ildə vəfat et-

mişdir.