Qattiq jismlar xususiy hajmga va shaklga ega. 1. Qattiq jismlarni ham gazsimon holatga o‘tkazish mumkinmi? 2. Qattiq holatga o‘tkazilgan havoni ko‘rganmisiz? Ko‘rmagan bo‘lsan giz, eshitgandirsiz? 3. Saqich (jevachka) qattiq jismga kirsa-da, osongina shaklini o‘zgartiradi. Buning sababi nimada deb o‘ylaysiz? 4. Qattiq jismlar, suyuqlik va gazlarning xossalaridan turmush va texnikada foydalanishga misollar keltiring. 13-MAVZU SUYUQLIKLARDA DIFFUZIYA HODISASINI O‘RGANISH (UYDA BAJARILADI) Kerakli asboblar: ikkita stakan, margansovka kristallari.
Ishni bajarish tartibi. 1. Birinchi stakanga sovuq suv quyib sovutkichga qo‘ying.
Ikkinchisiga ham suv quyib, issiqroq joydagi shkafga qo‘ying.
2. Stakanlardagi suvni chayqatib yubormasdan ichiga rangli bo‘yoq
kristallarini soling.
3. Bir kunda ikki mahal stakanlardagi suvning qizarishini kuzating
(yuqori tomon necha millimetr ko‘tarilganini).
4. Kuzatishlar natijasiga ko‘ra diffuziyaning borish tezligini
hisoblang.
. h
–
diffuziya natijasida qizil rangga bo‘yalib qolgan
suyuqlik balandligi. t – vaqt.
5. Kuzatishlar to‘g‘risida xulosalar yozing.