Kichik biznesni rivojlantirishda mikromoliyalashtirishning roli

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences
(E)ISSN:2181-1784 
www.oriens.uz 
SJIF 2023 = 6.131 / ASI Factor = 1.7 
3(4), April, 2023 
39 
tashkilotlarini kichik korxonalarga kredit berishga undashlari mumkin. Bu yerda 
davlat kafillikni oʻz zimmasiga olib, qarz majburiyatlari doirasida kichik biznes 
subyektlarining iqtisodiy faoliyati uchun zarur investitsiya mablagʻlarini jalb qilish 
uchun sharoit yaratadi. 
Haqiqat shundaki, yetarli kredit taʼminoti boʻlmasa, banklar mumkin boʻlgan 
xatarlar qiymatini kredit boʻyicha foiz sifatida kiritishga majbur. Natijada, tabiiyki, 
kredit boʻyicha foiz stavkalari koʻtariladi, chunki kredit boʻyicha berilgan pulni 
qaytarish uchun sud jarayonida qilingan xarajatlar keskin oshishi ehtimoli bor. 
Xalqaro tashkilotlar maʼlumotlari shuni koʻrsatadiki, mikromoliyalashtirish 
natijasida olingan daromad koʻpincha oilaning turmush darajasini yaxshilaydigan 
faoliyatga sarflanadi. Dunyo boʻylab oʻtkazilgan soʻrovlar mikromoliyalashtirishning 
ijobiy taʼsirini tasdiqladi [12]. Masalan, dunyoning yigirma toʻrtdan ortiq 
mamlakatlarida oʻtkazilgan mikromoliyalashtirishning taʼsirini baholash boʻyicha 
tadqiqotlar oilalarning turmush darajasida sezilarli yaxshilanishlarni aniqladi. Shunga 
qaramay, odamlarning turmush darajasini yaxshilash va mikrokredit kabi aniq 
xizmatlar oʻrtasidagi bevosita bogʻliqlikni baholash juda qiyin. Barcha tadqiqotlar 
mikromoliyalashtirish va odamlarning turmush darajasini yaxshilash oʻrtasidagi aniq 
va mustahkam aloqani tasdiqlamadi. Qoida tariqasida, mikromoliya xizmatlaridan 
foydalanishning bevosita oqibatlari odamlar uchun mavjud boʻlgan tanlovni 
kengaytirish hamda moddiy va inson kapitalini yaratish hisoblanadi. 
Hozirgi vaqtda mikromoliyalashtirishning asosiy vazifalari qashshoqlikni 
kamaytirish, jamiyatning yeng kam himoyalangan aʼzolari (ayollar, kambagʻallar va 
boshqalar uchun imkoniyatlar yaratishdir) bozor faoliyatida ishtirok yetish, yangi ish 
oʻrinlari va biznes yoʻnalishlarini yaratish, mehnatga layoqatli fuqarolarni 
iqtisodiyotning ayrim tarmoqlariga jalb qilishni ragʻbatlantirish [13], [14]. 
Mikromoliyalashtirish, shuningdek, kichik korxonalar uchun tovarlar va xizmatlar 
ishlab chiqarish va taqsimlashni yanada ragʻbatlantirish, shuningdek, tadbirkorlarga 
foyda olish va kapital toʻplashda tajriba orttirishda yordam berish uchun yuqori 
dinamik va samarali kreditlash tizimlarini yaratadi. 
Mikromoliya 
tashkilotlari 
tadbirkorlarga 
tijorat 
banklari 
xizmatlarini 
toʻldiradigan xizmatlarni taqdim yetadi va shu bilan butun moliya tizimini 
mustahkamlaydi. Tijorat banklari tomonidan qoʻyilgan shartlar koʻpincha 
tadbirkorlar uchun chidab boʻlmas boʻlib chiqadi (ayniqsa, kredit olishda). 
Mikromoliya tashkilotlari tijorat banklari uchun jozibador boʻlmagan baʼzi bir foyda 
va past darajadagi tavakkalchilik bilan kichik moliyaviy operatsiyalarni amalga 
oshiradilar. 

---