Kimyoviy texnologiya

Eritmalarda suyuqlik-qattiq modda muvozanati.
Krioskipiya.
Suyultirilgan eritmalarda muzlash haroratining nisbiy pasayish qiymati Raul qonuniga muvofiq, eritmaning molyal konsentratsiyasiga to‘g‘ri mutanosib bo‘ladi: (7.2.1)
bunda, - krioskopik doimiy bo‘lib, erituvchi muzlash temperaturasining molyar pasayishi deyiladi;
eritmaning molyal konsentratsiyasi. quyidagi formuladan hisoblanadi:


(7.2.2)
bunda toza erituvchining muzlash temperaturasi;
toza erituvchining solishtirma bug‘lanish issiqligi.
Eritma va toza erituvchilarning muzlash temperaturasini tajribada aniqlab, ularning farqi asosida, eritmadagi moddalarning molekulyar massasini hisoblash mumkin. Buning uchun (7.2.1) formuladagi ning (7.2.2) dagiga qo‘yilsa, quyidagi formula kelib chiqadi:
(7.2.3)
Bundan molekulyar massasini aniqlash mumkin:
(7.2.4)


MASALALAR ECHIMLARIDAN NAMUNALAR.
1-misol. Eritmaning bug‘ bosimi 266,5 Pa ga pasaytirish uchun 303 K da 0,090 kg suvda qancha glitserin eriydi? (SHu haroratda toza suvning bug‘ bosimi 4242,30 Pa ga teng.)
Berilgan:
Noma’lum:
Echish: glitserinning massasi hisoblanadi:
dan


2-misol. Muzlash temperaturasi -1⁰S bo‘lgan glyukozaning suvli eritmasini % konsentratsiyasi qanday bo‘ladi?
Berilgan:
Noma’lum:
Echish: 1) (7.2.3) formuladan hisoblanadi:

2) Glyukozaning massasi aniqlanadi:
.
3) Eritmaningmassasi:
4) Eritmaning % konsentratsiyasi:


3-misol. Eritma 5⁰S da muzlamasligi uchun 1·10^-3 kg suvda ыancha glitserin eritilishi kerak?