Humo qushi: - Vatanimizning eng katta boyligi sizsiz, aziz bolajonlar! Ming afsuski, Mustaqilligimizni, tinch diyorimizni ko’rolmaydigan ayrim g’animlar uchrab turgani nihoyatda achinarlidir. Bolajonlar siz doimo Vatanimizga sodiq bo’lgan holda ogoh bo’lib yashashingiz kerak.
Shundan so’ng “Shu aziz Vatan barchamizniki” qo’shig’i magnitofon lentasidan taraladi.
Humo qushi: Ming tasanno, aziz o’quvchilar! Men bu yerga kelib sizlarning ona-Vatanimizni qanchalik sevishlaringizni ko’rib nihoyatda xursand bo’ldim.
Bayram yakunida kuy qo’yiladi.
1.Sana: ____________________
Mavzu: Kirish suhbati. Til - ijtimoiy hodisa
Darsning maqsadi: a) ta`limiy: Tilning ijtimoiy hodisa ekanligi haqida bkmlar hosil qilish;
b) tarbiyaviy: O`quvchilar qalbida ona tiligaga muhabbat, hurmat tuyg’usini o’stirish;
d) rivojlantiruvchi: Og`zaki va yozma nutqni o`stirish, ijodiy fikrlashga undash.
Dars turi: Yangi bilim beruvchi
Dars usuli:Induktiv
Dars metodi: Savol-javob, aqliy hujum, blits so‘rov usuli
Dars jihozi :Darslik, tarqatma materiallar
Darsning blok sxemasi
Darsning borishi: I.Tashkiliyqism 1) salomlashish; 4) yangiliklar; 2) davomat; 5) uygavazifa. 3) navbatchihisoboti; II.IVsinfdao`tilganmavzularyuzasidansuhbat.Yozgita`tilvamustaqillikhaqidasuhbatsavol-javobtarzida 1.Yozgita`tilniqandayo`tkazdingiz? 2. Mustaqilligimizsururiyurtimizbo`ylabkezayotganbirpaytdao`zingizniqandayhisqilyapsiz? 3. Yurtimizdayoshlargayaratilayotgane`tiborvaimkoniyatlarhaqidasuhbatlashamiz 4.Sizyashayotganqishloqdamustaqillikyillaridaro`ybergano`zgarishlarni(yangibinolar, ishlabchiqarishfirmasi, xususiydo`kon) sanabbering 5. “O`zbektilitog`risida”giQonunhaqidanimalarnibilasiz? (1995 –yil, 21 dekabr, 24 –modda) 6. Mustaqilligimizshioriniingliztilidaifodalaymiz III.Yangi mavzu bayoni 1-topshiriq. Ertalab turib ota-onangizga, oila a'zolaringizga nima deysiz? Ular bilan gaplashayotganda qaysi tildan foydalanasiz? Ona tili deyilishi sababini izohlang. 2-topshiriq. Nima uchun Rossiyada yoki Amerikada o'zbek tilida gapla- shishmaydi? Nega rus, ingliz, nemis, arab tillarini maxsus o'rganamiz? Shu til sohiblari qayerlarda yashashini ayting. Yer yuzida tillar ko'p. Olimlarning hisob-kitobiga ko'ra ularning miqdori 3000 dan ortiq. Masalan: rus, ingliz, nemis, arab, fors, koreys va boshqa tillar. Tillarning barchasi insonlar o'rtasidagi aloqa- aralashuvni ta'minlash vazifasini bajaradi.
Rossiyada rus tilida, Fransiyada fransuz tilida, Eronda fors tilida gaplashishadi.
Har bir til asrlar davomida rivojlanib, boyib boradi. Jamiyatdan uzilgan, insonlarning o'zaro aloqasiga xizmat qilmaydigan til o'lik tildir.
Siz kitoblar, kinofilmlar orqali yovvoyi hayvonlar orasida o'sgan bolalar haqida ma'lumot olgansiz. O'shanda bir narsaga e'tibor berganmisiz? Bunday bolalar hayvoniy qiliqlarga ega bo'lib, eng muhim insoniy fazilatdan - so'zlashdan mahrum edilar.
Demak, til jamiyatga, ya'ni odamlarning o'zaro munosa-
batga kirishuviga, aloqa qilishiga xizmat qiladi, shuning
uchun u ijtimoiy hodisa sanaladi.
Mustaqillikka erishganimizdan keyin o'zbek tilining ijtimoiy vazifalari yanada kengaydi.