Kirish qismi

KO‘CHIRILGAN KAPITALIZM MAMLAKATLARI
 
 
 
 
 
 
 
Kapitalizm — xususiy mulk, bozor iqtisodiyoti va 
demokratik intilishlarga asoslangan jamiyat turi. Ijtimoiy 
tafakkurning turli oqimlarida K. — erkin tadbirkorlik 
tizimi, industrial jamiyat taraqqiyotining bosqichi,
Kapitalizmning hozirgi davri esa — "aralash 
iqtisodiyot", "postindustrial jamiyat", "axborot 
jamiyati" va b. sifatida taʼriflanadi. Marksizmda
Kapitalizm 
— i.ch. vositalariga xususiy 
mulkchilikka va yollanma mehnatning kapital 
tomonidan ekspluatatsiya qilinishiga asoslangan 
ijtimoiy-iqtisodiy formatsiya, deb talqin etiladi. 
Ko`chirilgan kapitalizm – ijtimoiy iqtisodiy va 
siyosiy tizimi 
turli davlatlarda Yevropadan ko`chib kelgan aholi tomonidan 
shakllantirilgan va hozirgi kunda rivojlanishning yuqori ko`rsatkichlari bilan 
tavsiflanadigan mamlakaltari guruhidir. Bunday davlatlarga Avstraliya, Yangi 
Zelandiya, Isroil va Ja
nubiy Afrika mamlakatlari singari davlatlar kiradi. 
Avstraliya hozirgi aholisining aso-siy qismi – Britaniya o.laridan koʻchib 
kelganlarning avlodlari – inglizlar, irlandlar, shotlandlar boʻlib, ular avstraliyaliklar 
millatini tashkil etadi (qarang Avstraliyaliklar).
Yangi Zelandiyada Maori xalqlari istiqomat qilib kelgan Yangi Zelandiya 
1642-yili A. Tasman tomonidan kashf etilgan. XX asrda inglizlar tomonidan 
mamlakatni mustam- lakalashtirish maorilar qarshilik ko‘rsatganligi tufayli (1842-
1846, 1860-1868-yillardagi maori urushlari) juda sekinlik bilan bordi 
Isroil 
(ivritcha: 
י ִש ְׂר ָא ֵל, 
arabcha: 
إسرائيل) 
— 
Yaqin 
Sharq oʻlkasida, Osiyoning gʻarbiy qismida, Oʻrta dengizning janubi-sharqiy 
boʻyida joylashgan sionistik davlat. Asosiy va rasmiy maydoni 20 770 km2[1]. 
Aholisi soni 2016-yilgi maʼlumotlarga koʻra 8 522 000 kishi. Poytaxti — Quddus. 
Asosiy iqtisodiy, siyosiy va madaniy markazi — yoʻq. Rasmiy tillari 
— ivrit va arabcha. 
Janubiy Afrika aholisining 3/4 qismi afrikalik bantu xalqlari (shu jumladan 
38,5 % zulular, 27,5 % sotolar, 11,6 % kosalar, 6,6 % shangaantsonga va tsvanalar). 
Yevropaliklar 5,1 mln. (shundan golland, fransuz, nemis kelgindilarining avlodlari 
boʻlmish afrikanerburlartaxminan 57,5 %), hindilar 1 mln.ga yaqin, qora tanlilar 3,4 
mln. Rasmiy tillari — afrikaans (bur), ingliz, isindebele, sesoto sa leboa, sesoto, 
savati, xitsonga, setsvana, tshivenda, isikosa va isizulu tillari. Dinlari: xristianlik 
(aholining 77 %), anʼ-anaviy dinlar (18 %), hindulik, musulmonlik, yahudiylik 
(3,2 %) va boshqa Axolining 60 % shaharlarda yashaydi. Yirik shaharlari: 
Yoxannesburg, Keyptaun (Kapstad), Durban, Pretoriya va boshqalar. 

---