Volume 4|January, 2022
ISSN: 2795-7365
Eurasian Research Bulletin
www.geniusjournals.org
P a g e
| 22
Navqiron yoshga
yetgan Temur salkam bir
yarim asrlik mo’g’ullar istibdodiga chek
qo’yish, feodal tarqoqlik natijasida Chig’atoy
ulusi
da hukm surayotgan o’zaro nizolar va
urushlarga
barham berish, tashqi va ichki
zug’um tufayli tinka
si
qurigan xalq ommasiga
madad qo’lini cho’zish, xarob bo’lgan shahar va
qishloqlarni qayta obod qilish, ulusni
tashqaridan bo’ladigan
bosqinlardan himoya
qilish singari olijanob maqsadlarni yuzaga
chiqarishni birdan-
bir yo’li
-
hokimiyatni qo’lga
kiritish ekanligini yaxshi anglab yetadi.
Amir Temur o’zining
ilk harbiy faoliyatini
qo’l ostidagi navkarlari bilan ayrim viloyat
amirlariga xizmat qilishdan boshlagan.Ularning
o’zaro
kurashlarida
qatnashib,
jasorat
ko’rsatgan,
janglarda
chiniqqan,
harbiy
mah
oratini
oshirgan.Dong’I
butun
Qashqadaryo
vohasiga
yoyilgan.
Amir
Temurning aql-u zakovati ,
shijoati, shuhrati
uni Movarounnahrning nufuzli amirlaridan
amir
Yasovuriy va amir Qazag’on
bilan
yaqinlashtirdi.Xondamirning yozishicha, otasi
amir Tarag’ay Amir
Temurni avval (1352) amir
Joku barlosning qizi Turmush og’aga , so’ngra
Qazag’onning
nabirasi va amir Husaynning
singlisi O’ljoy Turkon og’aga uylantiradi.
Keying nikoh tufayli Amir Temur bilan Balx
hokimi amir Husayn o’rtasida ittifoq yuzaga
kelib,
ular b
irgalikda mo’g’ullarga qarshi
kurashadilar.
Amir
Temurning
Movarounnahrni
birlashtirish
yo’lidagi
harakatlari XIV asrning 60-yillari boshlaridan
boshlandi.XIV
asrning
50-yillari
oxirida
Movarounnahrda amirlarning o’zaro
kurashi
kuchayib
, amir Qazag’on o’ldirildi. Mamlakatda
siyosiy parokandalik avjiga
chiqib, og’ir tanglik
sodir bo’ldi.Xondamirning “Habib us
-
siyar”
kitobida keltirilgan ma’lumotlarg
a
qaraganda,
ulus o’nga yaqin mustaqil bekliklarga bo’linib
ketgan. Samarqand viloyatida amir Bayon
Sulduz, Keshda amir Hoji barlos, Xo’jandda