Kitobxonlik madaniyatini shakllantirishning pedagogik asoslari aziza Harimova Xaydaraliyevna Sirdaryo viloyati, Guliston tumani

Kitobxonlik madaniyatini shakllantirishning pedagogik asoslari

KITOBXONLIK MADANIYATINI SHAKLLANTIRISHNING PEDAGOGIK ASOSLARI
Aziza Harimova Xaydaraliyevna

Sirdaryo viloyati, Guliston tumani

1-umumiy o‘rta ta’lim maktabi

Ona tili va adabiyot fani o‘qituvchisi
Annotasiya: Mamlakatimizda olib borilayotgan kitobxonlikni rivojlantirish yo’llari, kitob o’qish madaniyatini shakllantirishda pedagogikaning o’rni.

Kalit so’zlar: kitobxonlik, kitobxonlik madaniyati, kitob o’qishni qiziqtirish yo’llari.
Аннотация: Пути развития чтения в нашей стране, роль педагогики в формировании культуры чтения.

Ключевые слова: чтение, культура чтения, способы сделать чтение интересным.
Annotation: Ways to develop reading in our country, the role of pedagogy in the formation of a culture of reading.

Keywords: reading, reading culture, ways to make reading interesting.
So`nggi yillarda mamlakatimizda yoshlarning ma`naviy-intelektual salohiyati, ongu tafakkuri va dunyoqarashini yuksaltirish, ona Vatanimiz va xalqimizga muxabbat va sadoqat tuyg`usi bilan yashaydigan barkamol avlodni tarbiyalashda kitobxonlik madaniyatini shakllantirishga alohida e`tibor qaratilmoqda. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 13 sentyabrdagi “Kitob mahsulotlarini chop etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targ`ibot qilish to`g`risida”gi ПК-32-71-son qarori asosida, yurtimizning barcha ta`lim sohasida, kitobxonlikni rivojlantirish asosida bir qancha chora tadbirlar amalga oshirilmoqda. Bunda dastlab, yurtimiz yoshlarini kitobxonlikka jalb qilish ularning bo`sh vaqtlarini unumli o`tkazish maqsadida, kitobxonlik bo`yicha tanlovlar o`tkazishni va unga jalb qilish ishlarini amalga oshirdi. Prezidentimiz aytganidek, “bugun bitta kitob o`qigan bola, ertaga o`nta televizor ko`rib o`tirgan bolani boshqaradi” - deydi. Bu so`zlarning zamirida kitobning qay darajada bola ongini, tafakkurini rivojlantirishi va yuksaklarga eltuvchi kuch ekanligini anglashimiz mumkin.
Shuningdek, buyuk ajdodlarimiz merosiga, urf odatlarimizga nazar soladigan bo`lsak, ular ichida eng qadimiy va noyob sanaladigan buyuk me`ros bu - kitob bo`lib, ayniqsa kitob meros va urf odatlarimizni o`zida mujassamlashtiradigan, insonlarni ezgulikka chorlaydigan noyob bilim manbai ekanligi shak-shubhasiz tilga olinadi. Kitobga qiziqish, kitob haqidagi tasavvurlar insonga o`yin faoliyatidan boshlab singdirib boriladi. Dastlab ularga ota-onalar tomonidan qisqa mazmunda ertaklar o`qib berish orqali, badiiy obrazlar go`zalligini his etib tarbiyalanib boradi. Ana shu dastlabki uchrashuv bolaning o`quvchilik davrdagi ma`naviy hayotining barcha sohalari, yani mehnat, o`yin, musiqa, bolalar ijodi bilan bog`liq bo`lib bola hayotining barcha tomonlarini qamrab oladi. Demak, bolani kitobga qiziqtirish unda kitobxonlikni shakllantirish dastlab oiladan boshlanar ekan. Ota-ona bolaga qiziqarli uni hayolot olamiga yetaklaydigan ertak va rivoyatlarni mu`tolaa qilib berar ekan, bolada mardlik, jasurlik, irodalilik, birdamlilik, hamjihatlik, mehr va muxabbat, ezgulik xislatlari mukammal shakillanib boradi. Bu jarayon bolaga ota-ona tomonidan maktabga ilk qadam qo`ygungacha davom ettirilib, boshlang`ich sinfga kelgandan keyin esa o`zi kitoblarni mutolaa qilishga harakat qila boshlaydi. Oilada ota-ona, maktabda o`qituvchi o`quvchining o`qish ko`nikmalarini rivojlantirib borishi, bolada kitob o`qish ishtiyoqini uyg`otishi kerak.