Классификация и структура микропроцессоров

Mikroprotsessorlarning turlari va rivojlanish bosqichlari. Mikroprotsessorlarning turlari va rivojlanish bosqichlari. Mikroprotsessorning umumiy tuzilishi. Mikroprotsessorning ishlash printsipi.

Ma’ruzachi;Y.X.Sharifov.

Ta'rif

Birinchi mikroprotsessorlar 1970-yillarda paydo bo'lgan va elektron kalkulyatorlarda ishlatilgan, ular 4 bitli so'zli ikkilik o'nlik arifmetikadan foydalanganlar. Tez orada ular terminallar, printerlar va turli avtomatlashtirish tizimlari kabi boshqa qurilmalarga o'rnatila boshlandi.
1970-yillarning oʻrtalarida 16-bitli manzilli 8-bitli arzon mikroprotsessorlar birinchi isteʼmolchi mikrokompyuterlarini ishga tushirdi.

Universal mikroprotsessorlar sohasida mikroprotsessor texnologiyasining rivojlanishi ularning ishlashini doimiy ravishda oshirish yo'lidan bormoqda. Bunday rivojlanishning an'anaviy yo'nalishlari MP ning taktli chastotasini oshirish va MPdagi quvur liniyasi (bajaruvchi qurilmalar) sonini ko'paytirish orqali bir vaqtning o'zida bajariladigan buyruqlar sonini ko'paytirishdir.

Universal mikroprotsessorlar sohasida mikroprotsessor texnologiyasining rivojlanishi ularning ishlashini doimiy ravishda oshirish yo'lidan bormoqda. Bunday rivojlanishning an'anaviy yo'nalishlari MP ning taktli chastotasini oshirish va MPdagi quvur liniyasi (bajaruvchi qurilmalar) sonini ko'paytirish orqali bir vaqtning o'zida bajariladigan buyruqlar sonini ko'paytirishdir.

Mikroprotsessorning ishlashi
Aktuatorlar sonini ko'paytirish
soat chastotasini oshirish
Uzoq vaqt davomida markaziy protsessorlar kichik va o'rta integratsiyaning alohida mikrosxemalaridan yaratilgan bo'lib, ularda bir necha birlikdan bir necha yuzgacha tranzistorlar mavjud. Butun protsessorni bitta o'ta katta integratsiya chipiga joylashtirish orqali uning narxini sezilarli darajada kamaytirish mumkin edi. Mikroprotsessorlarning murakkabligining uzluksiz ortib borishi ularning kamtarona boshlanishiga qaramay, kompyuterlarning boshqa shakllarining deyarli butunlay eskirishiga olib keldi. Bugungi kunda bir yoki bir nechta mikroprotsessorlar eng kichik o'rnatilgan tizimlar va mobil qurilmalardan tortib yirik meynfreymlar va superkompyuterlargacha bo'lgan hamma narsada hisoblash elementi sifatida ishlatiladi.
1970-yillarning boshidan beri maʼlumki, mikroprotsessor quvvatining oʻsishi integral mikrosxemadagi tranzistorlar soni har 18 oyda ikki baravar koʻpayishini koʻrsatuvchi Mur qonuniga amal qiladi. 1990-yillarning oxirida yangi mikroprotsessorlarning rivojlanishidagi asosiy to'siq issiqlik tarqalishi edi.
Deyarli barcha zamonaviy protsessorlar superskalar RISC tizimlaridir. Rasmiy ravishda, bu bayonot x86 arxitekturasiga nisbatan adolatsizdir, lekin aslida Intel va AMD CISC buyruqlarini RISC-ga o'xshash ichki buyruqlarga apparat tarjimasini amalga oshiradigan protsessorlarni ishlab chiqaradi. IA-64 arxitekturaning keyingi avlodiga tegishli. Shuning uchun aytishimiz mumkinki, zamonaviy protsessorlarni ishlab chiquvchilarning asosiy vazifasi har bir soat siklida dasturlar tomonidan bajariladigan ko'rsatmalar sonini ko'paytirishdir.
Mikroprotsessor tizimining tuzilishi
Входные сигналы
Chiquvchi signallari
Порты ввода/ вывода
Память
Микропро-
цессор
Системная шина (магистраль)
Шина питания
Шина данных
Шина адреса
Шина управления

Mikroprotsessorning ishlash printsipi.

Mikroprotsessorning ishlash printsipi.

Mikroprotsessor tugunlarining chipdagi o'ziga xos joylashuvi arxitektura deb ataladi. Arxitekturaning ko'p turlari mavjud bo'lsa-da, barcha mikroprotsessorlar bir xil ishlaydi.Mikroprotsessordagi qurilmalar o'ziga xos navbat hosil qiladi va ma'lum bir tartibda kiruvchi ma'lumotlarni qayta ishlaydi.
Mikroprotsessor arxitekturasi
Sahifani aniqlash qurilmasi
Dekoder
Arifmetik mantiq birligi
Registrlar
Boshqarish moslamasi
Xavfsizlik sinov qurilmasi
Segmentatsiya qilish qurilmasi
Afzal kirish qurilmasi
Shina Interfeys qurilmasi

Mikroprotsessorning ishlash printsipi.

Mikroprotsessorning ishlash printsipi.

Shina interfeysi qurilmasi mikroprotsessor va boshqa mashina tugunlari orasidagi ulanishlarni boshqaradi, shuningdek, mikroprotsessorning alohida komponentlari o'rtasidagi ma'lumotlar almashinuvini tartibga soladi.Peyjing va segmentlash moslamalari avtobus ulagichiga ma'lumotni topishga yordam beradi.Boshqaruv qurilmasi protsessorning qolgan qismiga ma'lumotlarni yig'ish, hisob-kitoblarni bajarish va natijalarni saqlashni buyuradi.Arifmetik mantiq blokining elektr sxemasi mikroprotsessorda hisob-kitoblarni amalga oshiradi.

Mikroprotsessorning ishlash printsipi.

Mikroprotsessorning ishlash printsipi.

Xavfsizlik sinov qurilmasi buyruqlar va hisob-kitoblarga hech qanday xatolik kiritilmaganligini tekshiradi.Imtiyozli kirish qurilmasi dekoder uchun buyruqlar ketma-ketligini tuzadi va ularni tarjima qiladi.Dekoder kiritilgan ma'lumotlarni bajaruvchi qurilma uni qayta ishlay oladigan shaklga aylantiradi.Registrlar protsessor uchun zarur bo'lgan ma'lumotlarni va oraliq hisoblash natijalarini vaqtincha saqlash uchun mo'ljallangan.
@sharipovyashin
[e-mail]
[phone]

E'tiboringiz uchun rahmat!