Garvard universiteti professori Maykl Porter raqobat strategiyasi kontseptsiyasini taqdim etuvchi “Raqobat” kitobi muallifi. Muallifning fikricha, “klasterlar postindustrial iqtisodiyotni shakllantirish sharoitida muayyan manfaatlarga erishishga qaratilgan manfaatdor tomonlarning sa’y-harakatlarini birlashtirishning tashkiliy shaklidir”. M.Porter barqaror rivojlanish strategiyasining mavjudligi klasterni muvaffaqiyatli rivojlantirishning muhim omillaridan biri, deb hisobladi.
Klaster deb hisoblash mumkinmi?
ma'lum bir tizim, lekin alohida turdagi tizim, unda element qo'shilishi uning ish faoliyatini yaxshilaydi va olib tashlash halokatli oqibatlarga olib kelmaydi. Klaster tizimlari etarli darajada ishlashga, ta'sirlarga chidamliligiga ega va shu bilan birga ular turli xil universal vositalar yordamida osongina yangilanishi va kattalashtirilishi mumkin. Klasterlarning asosiy afzalliklari global miqyos, ochiqlik, moslashuvchanlik va boshqaruvning nisbatan qulayligidir.
Oddiy tizimlardan farqli o'laroq
birinchi navbatda tashqi ta'sirlar tufayli paydo bo'lgan va mavjud bo'lgan klasterlar asosan ichki resurslar hisobiga ishlaydi. Ko'pgina hollarda klaster (inglizcha klasterdan - akkumulyatsiya) "ma'lum xususiyatlarga ega bo'lgan mustaqil birlik sifatida qaralishi mumkin bo'lgan bir nechta bir hil elementlarning birlashmasi" deb ataladi.
.
Axborot texnologiyalari sohasida qo'llaniladigan "klaster" atamasi so'nggi paytlarda iqtisodiyotda odatiy "konsernlar", "xoldinglar" va boshqalar o'rnini bosgan holda faol qo'llanila boshlandi va endi u mahalliy pedagogikaga ham kirib keldi. Turli fanlar bu atamani turlicha talqin qilishadi.
"Ushbu guruh uchun umumiy bo'lgan u yoki bu xususiyatga ko'ra ularning katta to'plamida ajralib turadigan har qanday ob'ektlar guruhi." (Izohli lug‘at [59])
Sotsiologiya: "Bir guruhda yig'ilgan o'xshash belgilar yoki parametrlarga ega bo'lgan to'plam elementlari". (Tarasenko V.V. [99, 100, 101])
