Kokanduni uz



Yüklə 15,42 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1011/1070
tarix20.11.2023
ölçüsü15,42 Mb.
#164100
1   ...   1007   1008   1009   1010   1011   1012   1013   1014   ...   1070
Ilmiy-amaliy konferensiya to‘plami

www.
kokanduni.uz 
Texnologiya ma’lum bir maqsadga erishish yoki muammoni hal qilish uchun buyurtma 
qilingan tizim asosida qo
ʻ
llaniladigan texnikalar va bilimlar to
ʻ
plami sifatida tavsiflanadi. Bu 
atama yunon tilidan, x
ususan tekne (texnika yoki san’at) va lojali (biror narsaga nisbatan 
mahorat) birlashmasidan kelib chiqqan. 
Keyinchalik keng tarqalgan foydalanishda texnologiya so
ʻ
zi fan va muhandislik bilan 
bog
ʻ
liq. Shunday qilib, uning kelib chiqishini belgilaydigan aniq bir sana yo
ʻ
q. Aytish 
mumkinki, texnologiya bu insoniyat tarixining boshlanishidan beri mavjud. 
Barcha yutuqlar orasida kompyuter yutuqlari ajralib turadi. Garchi yangi asrning 
yigirma yilligi o
ʻ
tmagan bo
ʻ
lsa-da, texnologik taraqqiyot katta tezlikda rivojlanishda davom 
etmoqda. Hisoblash, raqamlashtirish, robototexnika va boshlang
ʻich sun’iy intellekt bilan 
birgalikda barcha sohalarda mavjud. 
Avtomatlashtirish va raqamlashtirish juda katta imkoniyatlar yaratadi, shuningdek, 
ishsizlik kabi bir qator muammolarni ham keltirib chiqaradi. 
O
ʻquvchilarga ta’lim
-tarbiya berishda ularni to
ʻ
g
ʻ
ri kasb tanlashga yo
ʻ
naltirish juda 
muhim hisoblanadi. Chunki tanlangan kasb har bir inson kelajagi bilan bog
ʻ
liq hamda yashash 
tarziga ham ta’si
r qiladi. Inson o
ʻ
zi tanlagan kasb yoki hunaridan zavq olsa, qilgan ishidan 
mamnun bo
ʻ
ladi. O
ʻz kasbining ustasiga aylanadi, el e’tiboriga tushadi, baraka topadi.
Kasb tanlashda maktabning o
ʻrni beqiyos. Ba’zi oʻ
quvchilar fizika, kimyo, biologiya 
fanlariga, boshqalari adabiyot, tarix yoki huquq faniga qiziqadi. Masalan, biologiya faniga 
qiziqqanlar kelajakda shifokor-veterinar yoki biolog bo
ʻ
lishi mumkin. Huquq faniga 
qiziqadigan o
ʻ
quvchilar huquqshunos, advokat, prokuror, sudya bo
ʻ
lishi mumkin. Fizika faniga 
qiziqadigan o
ʻ
quvchilar muhandis yoki aloqachi bo
ʻ
ladi. Matematika faniga qiziqadigan 
o
ʻ
quvchilar kelajakda iqtisodchi, bankir, buxgalter bo
ʻ
lishi, chet tillarga qiziqadigan 
o
ʻ
quvchilar tarjimon, elchi, gid bo
ʻ
lib ishlashi mumkin. 
Avvallari mehnat darsiga 2-, 3-darajali fan sifatida qaralardi. Amaliy mashg
ʻ
ulotlar 
qog
ʻ
oz-qalam, o
ʻ
chirg
ʻ
ich, tabiiy materiallar asosida o
ʻtilardi. Endilikda bu fan “Texnologiya” 
deb nomlanib, darslar oliy malakali o
ʻ
qituvchilar tomonidan o
ʻ
tiladigan bo
ʻ
ldi. Bitiruvchi 
o
ʻ
quvchilar har yili 3-4 kasb bo
ʻ
yicha o
ʻ
qitilib, ishlab chiqarish amaliyotiga kirib kelmoqda.
Yangi “Texnologiya” fani darsliklarida oʻ
g
ʻ
il bolalar uchun alohida, qizlar uchun alohida 
qismlar mavjud. O
ʻ
g
ʻ
il bolalar uchun mo
ʻljallangan “Texnologiya va dizayn yoʻnalishi” 
bo
ʻ
limida hunarmandchilik mahsulotlarini tayyorlash texnologiyasi, ishlab chiqarish va 
ro
ʻ
zg
ʻ
orshunoslik, elektronika asoslari, kasb tanlashga yo
ʻ
llash hamda ijodiy loyiha tanlash 
texnologiyasi boblari ajratilgan bo
ʻ
lsa, qizlarga mo
ʻ
ljallangan bo
ʻ
limda ularning o
ʻ
zlariga mos 
va zamonaviy yo
ʻnalishlarga oid dars ishlanmalari hamda ma’lumotlar joy olgan.
Axborot oqimi keskin ortgan davrda mustaqil fikrlash ko
ʻ
nikmalariga ega bo
ʻ
lgan, har 
qanday yangilikni o
ʻ
rganishga erkin kirisha oladigan shaxsni t
arbiyalash ta’lim
-tarbiya 
jarayonining asosiy maqsadi hisoblanadi va bu borada ta’limda yangi texnologiyalarning 
qo
ʻ
llanishi, interaktiv usullardan keng foydalanish lozim bo
ʻ
ladi. 
Texnologiya fani predmeti boshqa fanlardan umuman farq qiladi. Masalan, fizika yoki 
matetmatika fanlari o
ʻ
n yillar davomida yangi bilimlar bilan boyitilib boriladi. Texnologiya 
fani bo
ʻ
yicha esa har yili yangiliklar bor. Ishlab chiqarish sohasiga ko
ʻ
plab yangi 
texnologiyalar joriy etiladi. Shuning uchun bu fan o
ʻ
quvchilarni zamonaviy kasblarga o
ʻ
qitish 
bilan uyg
ʻ
unlashtirilgan holda olib borilishi kerak. 
Xalq ta’limi vazirligi tomonidan yaqin kelajakda oʻquvchilarni kasbiy ta’limga yoʻ
naltirish 
maqsadida superustaxonalar, bolalar texnoparklar
i, “Kvantorium” va boshqa zamonaviy 
parklar ochish ko
ʻ
zda tutilmoqda. O
ʻ
quvchilar kompyuter va vibrostendlar bilan jihozlangan 
bu maskanlarda kasbiy ko
ʻ
nikmalarga ega bo
ʻ
lish bilan birga robo, kosmo, nano, bio, IT 
yo
ʻnalishlarida ta’lim olish imkoniga ega 
bo
ʻ
ladilar. 


926

Yüklə 15,42 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   1007   1008   1009   1010   1011   1012   1013   1014   ...   1070




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin