Kokanduni uz

Kalit so‘zlar:
yarim o‘
tkazgich tuzilmalar, tranzistor tipidagi kuchaytirish qurilmasi, 
diod, tranzistor, yorug‘lik nurlanishi.
Kirish: 
MP3 pleerlar, mobil telefonlar, PDA va GPS kabi o'rnatilgan tizimlar tobora 
ko'proq murakkab funktsiyalarni birlashtiradi va shuning uchun ko'proq energiya sarflaydi. 
Ushbu o'rnatilgan tizimlarning ijro etish vaqti to'g'ridan-to'g'ri ishlatiladigan batareya 
texnologiyasiga, shuningdek, umumiy quvvat sarfiga bog'liq. Ushbu funktsiyalar orasida audio 
qismi mobil telefonda quvvat sarfining uchdan bir qismini tashkil qiladi. Shu sababli, 
o'rnatilgan audio tizimning iste'molini qisqartirish, o'rnatilgan tizim avtonomiyasini 
yaxshilashning asosiy omilidir. Ovoz kuchaytirgichlarining energiya samaradorligini oshirish 
muhim. Bizning maqolamiz, quloq telefonlari uchun audio kuchaytirgichlarning quvvat sarfini 
kamaytirish bilan bog'liq. Ishlash vaqti, eshitish vositasi mobil telefonlarda ijro vaqtini 
yaxshilashning asosiy yo'nalishlaridan biridir. 
Audiokuchaytirishni ta'minlovchi birinchi avlod klapan kuchaytirgichlari 1915 yilda dan 
beri, tranzistorlar va chiziqli AB kuchaytirgichi kabi tegishli arxitekturalarning paydo bo'lishi 
bilan elektronikada katta yutuqlarga erishildi. Ular mukammal chiziqlilik va nisbatan past 
amalga oshirishligi bilan audio signalni takrorlash imkonini berdi. Biroq, AB sinfidagi 
kuchaytirgichlar V
OUT
signalining RMS kuchlanishi va V
DD
quvvat manbai o'rtasidagi 
munosabatda cheklangan samaradorlikka ega. 
Bu ifoda arzimas sokin oqimga ega sof sinusoidal signallar uchun amal qiladi. Amalda, 
real ish sharoitida samaradorlik past bo'ladi. Darhaqiqat, talab qilinadigan tovush darajasi 
hech qachon maksimal bo'lmaydi va audio signallarning shakli yuqori dinamik diapazonga 
ega (5 dan 20 dB gacha bo'lgan tepalik faktoriga ega) sinusoidal to'lqindan farq qiladi. Eshitish 
vositalariga etkazilgan nominal quvvat maksimal quvvatdan kamroq, odatda 100 mkVt (1 V
rms
da 32 
Ω
bilan taxminan 30 mVt). Shuning uchun chiqish amplitudasi faqat bir necha foiz 
samaradorlikka olib keladigan kuchlanishiga nisbatan juda past. Eshitish vositalarida 
ishlatiladigan kuchaytirgichlarning samaradorligini oshirish uchun boshqa tuzilmalar 

---

53