Kolleci ehtimal nəZƏRİYYƏSİ VƏ

Diskret paylanmaların növləri

Ehtimal nəzəriyyəsində ən çox istifadə olunan diskret paylanmalar aşağıdakılardır:

1. 
   Binomial paylanma
   
2. 
   Puasson paylanma
   
3. 
   Həndəsi paylanma
   
4. 
   Hiperhəndəsi paylanma
   

Binomial paylanma: X təsadüfi kəmiyyəti m=0,1,2,...,n mümkün qiymətlərini


n
P(X=m) = C^mp^m(1 − p)^n−m, 0

ehtimalı ilə aldıqda, ona binomial qanunla paylanmış diskret təsadüfi kəmiyyət deyilir. Burada n və p ədədləri binomial paylanmanın parametrləridir.

Puasson paylanması: X təsadüfi kəmiyyəti tam m=0,1,2,...,n mümkün

qiymətlərini P⁽X = m⁾ = ^λm ∙ e^−λ, λ>0 (2) ehtimalı ilə aldıqda, ona λ

m!

parametrli Puasson qanunu ilə paylanmış diskret təsadüfi kəmiyyət deyilir.

Həndəsi paylanma: X təsadüfi kəmiyyəti m=0,1,2,...,n mümkün qiymətlərini P(X=m)=p(1-p)^m, 0

Hiperhəndəsi paylanma: X təsadüfi kəmiyyəti m=0,1,2,..., min(n,M) mümkün qiymətlərini

P X

m

m

N  M
_  _  _Cn_Cnm

(4)

C
n N
ehtimalı ilə aldıqda, ona hiperhəndəsi qanunla paylanmış diskret təsadüfi kəmiyyət deyilir.