Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi «vlsi tizimini loyihalashtirish» fanidan amaliy mashg

ILOVALAR 
Ilova 1
.
 
Amaliy ish bo‘yicha hisobotlarni tayyorlashga qo‘yiladigan talablar
 
1.
Hisobot mustaqil hujjat shaklida rasmiylashtiriladi. Hisobotda taqdim 
etilgan material ijrochilar tomonidan qo‘shimcha izohlarsiz tushunarli bo‘lishi 
kerak. 
2.
Asosiy matnning shrift o‘lchami 14 pt (TimesNewRoman), qatorlar 
oralig‘i 1, varaq chetlaridagi hoshiyalar 2 sm dan kam bo‘lmasligi kerak. 
3.
Hisobot varaqlari raqamlangan bo‘lishi kerak, faqat sarlavha sahifasidan 
tashqari. 
4.
Agar hisobotda ko‘p sonli varaqlardan iborat bo‘lsa, hisobot mundarijasi 
(bo‘limlar va varaq nomerlari) qo‘shish tavsiya etiladi. 
5.
Titul(sarlavha) sahifasida quyidagi ma’lumotlar mavjud bo‘lishi lozim: 
− universitet nomi; 
− fakultet nomi; 
− fan nomi; 
− amaliy ishining soni va mavzusi; 
− amaliy ishi varianti; 
− har bir talabaning familiyasi, nasabi va guruh raqami; 
− o‘qituvchining familiyasi va nasabi harflari; 
− joriy yil. 
6.
Raqamlar va jadvallarga majburiy raqamlash va sarlavhalar, shuningdek 
hisobot matnida ularga havolalar. 
7.
Sxemalar va vaqt diagramalar oq fonda qora chizilgan bo‘lishi kerak.. 
8.
Chop etilgan hisobotda sxemalar va vaqt diagrammalaridagi chiziqlar aniq 
ko‘rinishi kerak.. 
9.
Vaqt diagrammalarida signal grafiklarini bir-biriga usma-ust tushishiga 
yo‘l qo‘yilmaydi, agar bu ularning aniq idrok etilishiga xalaqit bersa. Bunday 
hollarda signallarni alohida grafiklarga ajratish kerak. 
Ilova 2. 
4 - amaliy ish uchun topshiriqlar 

---

163 
 
1. MAX + plusII grafik muharriridan foydalanib, quyidagi funksiyalarning 
sxemalarini yarating 
𝑓1 = 𝑥2𝑥3
̅̅̅𝑥4
̅̅̅ + 𝑥1
̅̅̅𝑥2𝑥4 + 𝑥1
̅̅̅𝑥2𝑥3 + 𝑥1𝑥2𝑥3
𝑓2 = 𝑥2𝑥4
̅̅̅ + 𝑥1
̅̅̅𝑥2 + 𝑥2𝑥3
Funktsional simulyatsiya yordamida f1 = f2 ekanligini isbotlang. 
2. MAX + plusII grafik muharriridan foydalanib, quyidagi funksiyalarning 
sxemalarini yarating 
𝑓1 = (𝑥1 + 𝑥2 + 𝑥4
̅̅̅ )( 𝑥2
̅̅̅̅ + 𝑥3 + 𝑥4
̅̅̅ )( 𝑥1
̅̅̅̅ + 𝑥3 + 𝑥4
̅̅̅ )( 𝑥1
̅̅̅̅ + 𝑥3
̅̅̅̅ + 𝑥4 
̅̅̅̅) 
𝑓2 = (𝑥2 + 𝑥4
̅̅̅ )(𝑥3 + 𝑥4
̅̅̅ )( 𝑥1
̅̅̅ + 𝑥4 
̅̅̅̅) 
Funktsional simulyatsiya yordamida f1 = f2 ekanligini isbotlang. 
3. MAX + plusII grafik muharriridan foydalanib, quyidagi funksiyalarning 
sxemalarini yarating 
𝑓1 = 𝑥1𝑥3
̅̅̅ + 𝑥2𝑥3
̅̅̅ + 𝑥3
̅̅̅𝑥4
̅̅̅ + 𝑥1𝑥2 + 𝑥1𝑥4
̅̅̅ 
𝑓2 = (𝑥1 + 𝑥3
̅̅̅ )(𝑥1 + 𝑥2 + 𝑥4
̅̅̅ )(𝑥2 + 𝑥3
̅̅̅ + 𝑥4
̅̅̅ )
Funktsional simulyatsiya yordamida f1 = f2 ekanligini isbotlang. 
4. XOR (istesnoli YOKI) funksiyasini f = x1
⊕
x2 ni amalga oshirish uchun 
mantiqiy tenglamalarni kiritilgan oʻzgaruvchilar ko‘paytma yigʻindisi sifatida VA-
EMAS va YOKI-EMAS orqali ifodalang. MAX + plusII grafik muharriridan 
foydalanib, ishlab chiqilgan variantlar sxemalarini funktsional simulyatsiya 
yordamida kiriting, amalga oshirilgan variantlarning identifikatorini tasdiqlang. 
5. Mantiqiy funktsiyani minimallashtiring 
𝑓 = 𝑥1𝑥2 + 𝑥2
̅̅̅𝑥3
̅̅̅ + 𝑥1𝑥2𝑥3 + 𝑥1𝑥2
̅̅̅𝑥3
̅̅̅
Asl va minimallashtirilgan funktsiyani amalga oshiradigan mantiqiy 
sxemalarni loyihalash. Funktsional simulyatsiya yordamida ularning ishlashini 
isbotlang. Amaldagi mantiqiy elementlarning soni va maksimal kommutatsiya 
kechikishi bo‘yicha olingan sxemalarning parametrlarini qiyosiy baholashni 
o‘tkazing. 
6. Mantiqiy funktsiyani minimallashtiring 
𝑓 = 𝑥1𝑥3 + 𝑥1𝑥2𝑥3 + 𝑥1
̅̅̅𝑥3 + 𝑥1
̅̅̅𝑥2
̅̅̅𝑥3
̅̅̅ + 𝑥2𝑥3

---

164 
Asl va minimallashtirilgan funktsiyani amalga oshiradigan mantiqiy 
sxemalarni loyihalash. Funktsional simulyatsiya yordamida ularning ishlashini 
isbotlang. Amaldagi mantiqiy elementlarning soni va maksimal kommutatsiya 
kechikishi bo‘yicha olingan sxemalarning parametrlarini qiyosiy baholashni 
o‘tkazing. 
7. Mantiqiy funktsiyani minimallashtiring 
𝑓 = 𝑥1𝑥2 + 𝑥2
̅̅̅𝑥3
̅̅̅ + 𝑥1𝑥2𝑥3 + 𝑥1𝑥2
̅̅̅𝑥3
̅̅̅
Asl va minimallashtirilgan funktsiyani amalga oshiradigan mantiqiy 
sxemalarni loyihalash. Funktsional simulyatsiya yordamida ularning ishlashini 
isbotlang. Amaldagi mantiqiy elementlarning soni va maksimal kommutatsiya 
kechikishi bo‘yicha olingan sxemalarning parametrlarini qiyosiy baholashni 
o‘tkazing. 
8. Mantiqiy funktsiyani minimallashtiring 
𝑓 = 𝑥1
̅̅̅̅𝑥2
̅̅̅(𝑥1𝑥3 + 𝑥2
̅̅̅ ) = (𝑥1 + 𝑥2)(𝑥1𝑥2
̅̅̅𝑥3
̅̅̅ + 𝑥1
̅̅̅𝑥2𝑥3)
Asl va minimallashtirilgan funktsiyani amalga oshiradigan mantiqiy 
sxemalarni loyihalash. Funktsional simulyatsiya yordamida ularning ishlashini 
isbotlang. Amaldagi mantiqiy elementlarning soni va maksimal kommutatsiya 
kechikishi bo‘yicha olingan sxemalarning parametrlarini qiyosiy baholashni 
o‘tkazing. 
9. Ushbu mantiqiy funktsiyalarni amalga oshiradigan mantiqiy sxemalarni 
NAND va NOR ventellarida loyihalash: 
f = x1 (x2 XOR x3), f = (x1 x2) XOR (x1 x3). 
Funktsional simulyatsiya yordamida ularning ishlashini isbotlang. Amaldagi 
mantiqiy elementlarning soni va maksimal kommutatsiya kechikishi bo‘yicha 
olingan sxemalarning parametrlarini qiyosiy baholashni o‘tkazing. 
10. Mantiqiy funktsiyani faktorlarga ajrating 
𝑓 = 𝑥1𝑥2
̅̅̅ + 𝑥1𝑥3
̅̅̅ + 𝑥1𝑥4
̅̅̅
Asl va faktorizatsiyalangan funktsiyalarni amalga oshiradigan EMAS, VA 
EMAS mantiqiy sxemalari asosida loyihalash. Amaldagi mantiqiy elementlarning 

---

165 
soni va maksimal kommutatsiya kechikishi bo‘yicha olingan sxemalarning 
parametrlarini qiyosiy baholashni o‘tkazing. 
11. Shennon teoremasi bo‘yicha 5 ta o‘zgaruvchining f ning boshlang‘ich 
funksiyasini yoying va natija 4 ta f0, f1 o‘zgaruvchli funksiyalarini 
minimallashtiring.: 
𝑓 = 𝑥1
̅̅̅𝑥2
̅̅̅𝑥3𝑥4
̅̅̅ + 𝑥2𝑥3𝑥4 + 𝑥1𝑥2𝑥3
̅̅̅̅̅̅̅𝑥5 + 𝑥1
̅̅̅𝑥2𝑥3
̅̅̅̅̅̅̅𝑥4 + 𝑥1𝑥2
̅̅̅𝑥3 + 𝑥1𝑥5
+ 𝑥1𝑥2
̅̅̅𝑥3 + 𝑥2𝑥3𝑥4
̅̅̅̅̅̅̅
Boshlang‘ich funktsiyani va natijada ifodani amalga oshiradigan mantiqiy 
sxemalarni loyihalash. Funktsional simulyatsiya yordamida ishlab chiqilgan 
sxemalarning ishlashini isbotlang. 
12. Ushbu ifodani Karno xaritasidan foydalanib soddalashtiring
𝐴𝐵𝐶𝐷 + 𝐴𝐵𝐶𝐷
̅ + 𝐴̅𝐵̅𝐶𝐷̅ + 𝐴̅𝐵̅𝐶𝐷 + 𝐴̅𝐵̅𝐶 = 𝐹
Hosil 
qilingan 
ifodalarni 
mantiqiy 
elementlarida 
yarating. 
Vaqt 
diagrammalarini tuzing va taqqoslang. Xulosa chiqaring. 
13. Ushbu ifodani Karno xaritasidan foydalanib soddalashtiring 
𝐴̅𝐵𝐶𝐷 + 𝐴𝐵𝐶𝐷 + 𝐵̅𝐶𝐷 + 𝐴̅𝐵̅𝐶𝐷
̅ + 𝐴̅𝐵̅𝐶𝐷 = 𝐹
Hosil 
qilingan 
ifodalarni 
mantiqiy 
elementlarida 
yarating. 
Vaqt 
diagrammalarini tuzing va taqqoslang. Xulosa chiqaring. 
14. Ushbu ifodani Karno xaritasidan foydalanib soddalashtiring 
𝐴̅𝐵̅𝐶𝐷
̅ + 𝐴̅𝐵̅𝐶 + 𝐴𝐵𝐶𝐷̅ + 𝐴̅𝐵̅𝐶𝐷 + 𝐴̅𝐵̅ = 𝐹
Hosil 
qilingan 
ifodalarni 
mantiqiy 
elementlarida 
yarating. 
Vaqt 
diagrammalarini tuzing va taqqoslang. Xulosa chiqaring. 
15. Ushbu ifodani Karno xaritasidan foydalanib soddalashtiring 
𝐴𝐵̅𝐶𝐷 + 𝐴̅𝐵̅𝐶𝐷 + 𝐴̅𝐵̅𝐶 + 𝐴𝐵𝐶𝐷
̅ + 𝐴̅𝐵̅𝐶𝐷̅ = 𝐹
Hosil 
qilingan 
ifodalarni 
mantiqiy 
elementlarida 
yarating. 
Vaqt 
diagrammalarini tuzing va taqqoslang. Xulosa keltiring. 

---

166