üçün ilk modem qurğusunu yaratdı. Modemlər terminalların ana kompüterlərə
İlk çıxan modemlər 300 bps-lik (bits per second – 1 saniyədəki bitlər)
modemlərdir. Bu modemlər ədədi məlumatı telefon xətti üzərindən göndərmək
üçün Frequency Shıft Keying (FSK) yəni tezlik sürüşməli açarlama texnikası
istifadə edər. Bu metodda hər bir biti təmsil etmək üçün fərqli tezliklər istifadə
edilmişdir.
Komputerdə informasiya rəqəmli formada, yəni sıfır (0) və birlərdən (1) ibarət ikilik
kod şəklində saxlanılır. Bu kodlar telefon xətti ilə ötürülmək üçün analoq siqnallara
çevrilməlidir. Bu işi məhz modem görür. Başqa sözlə, modem komputerdəki
informasiyanı telefon xətləri, televiziya kabelləri ilə ötürmək və ya açıq fəzaya
göndərmək üçün yararlı formaya salır. Xəttin o biri ucunda isə ikinci modem həmin
siqnalları komputerin başa düşdüyü dilə çevirir və beləliklə, bu iki kompyuter bir-
10
demodulyasiya deyilir; beləliklə, modem – modulyator-demodulyatordur.
Kompyuterlərin əksəriyyətində daxili modemlər quraşdırılmış olur.
Adətən analoq siqnalları 3 parametrlə xarakterizə olunur: amplitud, tezlik və
faza. Müasir modemlərədə hər 3 xarakteristikadan istifadə olunur. Modem
kompüterdən 3”bit” informasiya qəbul edir, sonra isə onu analoq siqnalı formasında
xəttə göndərir. Bu analoq siqnalının amlitudu qəbul olunmuş birinci bitə ,tezliyi
ikinci bitə və fazası isə üçüncü bitə uyğun gəlir. Modem – qəbuledici bu cür
informasiyanı qəbul edərək, analoq siqnalını aydınlaşdırır və onu göndərlimiş 3”bit”
şəklinə salır. Ilkin analoq siqnalı aparıcı tezlikli siqnal adlanır.1500 Hs tezlikli belə
siqnallardan telefon rabitə xətlərində istifadə olunur və həmin siqnal modem-
ötürücü vasitəsilə lazımi çevrilməyə məruz qalır. Telefon xəttində aparıcı tezlikli
siqnalın olması modemlər arasında əlaqənin yaranma əlamətinin göstəricisidir.
Modemin buraxma qabiliyyəti aşağıdakı 2 parametrlə xarakterizə olunur:
1. informasiyanın ötürülmə sürəti;
2. informasiyanın tutumu.
İnformasiyanın ötürülmə sürəti bodlarla ölçülür və o, modemin bir analoq
siqnalından digərinə keçmək qabiliyyəti ilə təyin edilir. Belə ki, əgər modem, analoq
siqnalının xarakteriskasını bir saniyədə 3200 dəfə dəyişirsə, onda onun
verilənlərinin ötürmə sürəti 3200 bod olacaq.
İnformasiyasının tutumu həmin siqnallardakı bitlərin sayı ilə təyin edilir. Modemin
buraxma qabiliyyəti bu 2 parametrin hasilinə bərabər olub, bps (bit/san)-lə ölçülür.
Əgər modem 3200 bod sürətə, analoq siqnalları isə 3 bitlik informasiyaya malik
olarsa, o zaman modemin buraxma qabiliyyəti 9600 bps olacaq.
Rabitəyə qoşulduqda hər iki modem eyni bir sürətlə işləməli və eyni bir
modulyasiya üsulundan istifadə etməlidir. Əks təqdirdə rabitəni əldə etmək mümkün
olmaz. Buna görə də, hər bir modem verilənlərin ötürülməsinin standart sürətinə
malik olmalıdır. Ötürmə sürəti modemin modulyasiya üsulunu təyin edir. Modem
lazımi maksimal sürətə malik olmaqla bərabər, həmçinin rabitənin digər tərəfindəki
11
modemin kiçik ola bilən sürəti ilə də işləməyi bacarmalıdır. Kiçik sürətə keçmək
məcburiyyəti keyfiyyətsiz telefon xətlərindən istifadə etdikdə baş verir.
Dostları ilə paylaş: