Fakültə: İTT İxtisas: Kompüter Mühəndisliyi Qrup: 652a1 Fənn: Kompüter Mühəndisliyinin əsasları Kafedra: Kommpüter texnnikaları və Kibertəhlükəsizlik Müəllim: Əliyeva Kəmalə Tələbə: Eyvazlı Hüseyn Hər bir mürəkkəb obyekt kimi, kompüter də çoxlu hissədən ibarətdir. Kompüteri təşkil edən bütün qurğulara kompüterin aparat təminatı deyilir. Onlar əsas və əlavə(periferiya) olmaqla iki yerə bölünür ƏSAS QURĞULAR: Sistem Bloku Klaviatiura Monitor Siçan ƏLAVƏ QURĞULAR Printer Səsucaldan Görüntü Skaneri Coystik Mikrofon Modem Kamera Plotter və.s. Əsas qurĞular - Sistem Bloku
Sistem bloku kompüterin əsas hissəsidir: kompüterin qalan hissələri ya sistem blokunun içərisində yerləşir, ya da ona kənardan qoşulur. Sistem blokunun içərisində yerləşən ən vacib qurğu sistem lövhəsidir. Çox zaman ona ana lövhə də deyilir. Sistem lövhəsinin üzərində çoxlu komponentlər quraşdırılıb. Bu komponentlər içərisində ən önəmli olanları mərkəzi prosessor, yaddaş və genişləndirmə yuvalarıdır. - Klaviatura
Kompüterin başlıca daxiletmə qurğusu klaviaturadır. Onun köməyi ilə mətn və ədədi informasiyalar, eləcə də cürbəcür komandalar və verilənlər kompüterə daxil edilir. Kompüterin standart klaviaturasına 104 klavişli genişləndirilmiş klaviatura deyilir. Müxtəlif klaviaturalar olsa da, onların hamısında aşağıdakı klaviş qrupları vardır: Funksional klavişlər:Bu klavişlər klaviaturanın yuxarı sırasında yerləşdirilib və F1, F2, F3, …, F12 kimi işarələnib. Bu klavişlər, adətən, hansısa funksiyanı yerinə yetirir və funksiyalar proqramdan, yaxud iş rejimindən asılı olaraq dəyişə bilir. Hərf-rəqəm klavişləri. Bu klavişlər klaviaturanın orta hissəsində yerləşir. Onlar hərfləri, rəqəmləri və digər simvolları daxil etmək üçün nəzərdə tutulub. Əsas qurğular Kursorun idarəolunması klavişləri: Bu klavişlərin dördünə çox zaman ox klavişləri də deyilir. Onlar klavişin üzərində göstərilmiş ox istiqamətində mətn kursorunun hərəkət etdirilməsi üçün nəzərdə tutulub. Bu qrupa daha dörd klaviş daxildir: Home, End, PgUp və PgDn. Yardımçı rəqəm klaviaturası: Kalkulyatorun klavişlərini xatırladan bu klavişlər dəsti klaviaturanın sağında yerləşir və əsasən hesablama zamanı istifadə olunur. Xidməti klavişlər: Enter, Esc, Tab, Shift, Ctrl, Alt, Capslock, lnsert, Delete, Backspace Əsas qurğular - Monitor
Monitor mətn və qrafik informasiyanı əks etdirmək üçün nəzərdə tutulub. Monitorlar ağ-qara (monoxrom) və rəngli olur. Rəngli görüntü üç əsas rəngin - qırmızı, yaşıl və göy rəngin qarışığından alınır. Ekranda istənilən görüntü piksel adlanan nöqtələr yığınından ibarət olur. Ekranın üfüqi və şaquli istiqamətlərdə nöqtələrinin sayı ekranın çözümlülüyünü müəyyən edir. Müasir monitorlar, adətən, 1024x768 piksel və daha yüksək rejimlərdə işləyir. Ekranın çözümlülüyü yüksəldikcə, görüntünün keyfiyyəti də yaxşılaşır. - Siçan
Qrafik informasiya ilə işləmək üçün, əsasən, siçan qurğusundan istifadə olunur. Optik-mexaniki siçanı masanın üstündə gəzdirdikdə onun daxilindəki kürəciyin fırlanması monitorun ekranında göstəricinin yerinin dəyişməsinə səbəb olur. Müasir optik siçanlarda isə bu proses işıq şüası vasitəsilə gerçəkləşdirilir. Əlavə qurğular - Printer
- Kompüterdəki informasiyanı kağıza çıxarmaq üçün çox zaman printerdən istifadə olunur. Çap texnologiyası baxımından printerlərin müxtəlif növləri var, onlardan ən geniş yayılanı şırnaqlı və lazerli printerlərdir. Matrisli printerlər nisbətən “köhnə” hesab olunsa da, bəzi hallarda onlar daha əlverişli hesab olunur. Şəkildə lazer prinnter təsvir olunub.
- Görüntü Skaneri
Skaner görüntüləri kompüterə daxil etmək üçün onları koda çevirən qurğudur. Görüntü skanerləri görüntüləri kompüterin yaddaşında saxlamaq üçün elektron formaya çevirir. Görüntü skaneri və üzçıxaran qurğunun (kseroksun) iş prinsipləri bir-birinə çox oxşayır. Ancaq kseroksdan fərqli olaraq, skaner görüntünün üzünü çıxarmır, onu qrafik fayla çevirir. Fayl kompüterdə olduqdan sonra isə onu başqa yerə köçürmək, dəyişdirmək, yazıb saxlamaq, elektron poçtla göndərmək olar. Əlavə qurğular - Modem
Modulator-Demulator sözlərinin qısaltmasıdır. Əlaqə kanallarının (telefon xətləri,radio kanal və s.) köməyi ilə məlumatları uzaq məsafələrə ötürmək və qəbul etmək üçün istifadə olunan qurğudur. - Mikrofon
Mikrofon səs informasiyasını kompüterə daxil etmək üçün nəzərdə tutulan qurğudur. O, səs siqnallarını kompüterə ötürür - Kamera
Video iformmasiyanı (görünntüləri) kompüterə daxil edənn qurğudur
Dostları ilə paylaş: |
