Kompyuter geometriyasi va grafikasi”

Пересечение (Intersect) buyrug`i
Пересечение (Intersect) buyrug`i yoki Свойства (Property Bar) panelidagi mos tugmalar yordmida ob’yektlar biriktirilib shkli barcha ob’yektlarning kesishidan tashkil topgan yangi ob’yekt yaratiladi.

Ishlash va bayroqchalarning vazifasi Объединить (Weld) buyrug`iga o`xshash bo’ladi.

Отсечение (Trim) buyrug`i
Отсечение (Trim) buyrug`i yoki Свойства (Property Bar) panelidagi mos tugmalarning bazifasi berilgan ob’yektlar ishidan keraksiz bo’lgan ob’yektlar birikmasini kesib olib tashlash. Bu buyruqning bajarilshi Объединить (Weld) buyrug`iga uxshahs bo’ladi.

Murakkab vektor effektlari
Murakkab turdagi vektorlar bilan ishlash menuning Эффекты (Effects) orqali bajariladi. Эффекты (Effects) ettida buyruqdan tashkil topgan bo`lib ob’yektlar yoki ob’yektlarnin yigindisi ustida har xil effektlar bajaradi.
Перспектива (Add Perspective) buyrug`i

Перспектива (Add Perspective) buyrug`i Эффекты (Effects) menusida joylashgan bo`lib ob’yektlarni perspektivasini yaratish uchun ob’yektlarni har xil deformatsia qiladi. Bu buyruq ajratilgan ob’yektni shtrixlangan burchakalrida to`rtta markerli ramkaga oladi. To’grito`rtburchak ichida foydalanuvchi tomonidan gorizontal va vertikal chiziqlarga deformatsya berishga muljallangan tor joylashtirilgan Markerlarni silzitish orqali ob’yektni trnsformatsia qiladi va bir yoki ikki nuqtali perspektivasini olamiz. Perspektiva ko’rinishini o’zgartirish ucnun nuqtalarni surish kerak. Эффекты (Effects) menusidagi Копировать (Сору) buyrug`i har xil effektlar ro`yhati chiqariladi Bu buyruq yordamida perspektiva parametrlarini ikkinchi belgilangan ob’yektga qullasa bo’ladi. Berilgan buyruqda Удалить < effekt nomi > (Clear < effekt nomi >) bilan effekt,perspektiva parametrlari uchiriladi. Ob’yektni ajratganda qanaqadir effekt foydalanilsa,dastur tomonidan uning nomini ko’rsatishni so`raydi.
Envelope buyrug`i
Эффекты (Effects) menudagi Оболочка (Envelope) buyrug`i vektor ob’yektlarni qobiqga qo’yishni bajaradi.. CorelDRAW dasturida bu amal quyidagicha bajariladi:
• Docker turidagi panel;
• Свойства (Property Bar) asboblar satri;
• Интерактивная оболочка (Interactive Envelope) asbobi.

Dockers turidagi panelni ekranga chaqirish uchun:Windows menusidan Toolbars tanlaniladi va payda bo’lgan oynadan chap tomonda Menus dan Customize menusi tanlaniladi.Oynani ung tomonida ikkinch kolonkada &Windows – &Dockers menusini ochamiz,birinchi kolonkadan Effects jildi ochiladi,va kerakli asbob tanlaniladi (bizlar & Envelope buyruqni tanlaymiz) va Add, OK tugmalarini bosish kerak. Shunday qilib bizlar Windows – Dockers menusiga Envelope buyruqni qo’shdiq.Amal bajarilganda ekranda Dockers turidagi Envelope paneli ko’rinadi. Интерактивная оболочка (Interactive Envelope) asbobni ishga tushirilsa ajratilgan ob’yekt atrofida to`rtburchak paydo bo’ladi, markerlarni silzitish orqali ob’yektni hoqlagan shaklga olib kelishga bo’ladi.Markerlarni silzitish to`rta muharrirlash rejimidan iborat:
1. По прямой липни (Straight Line) rejimi qobiqning segmentlarini tug`ri chiziq ko’rinishida beradi.
2. По дуге (Single Arc) rejimi segmantlarni duga ko’rinishida beradi.
3 . По двойной дуге (Double Arc) rejimi ikkita duga ko’rinishida beradi.
4. Свободный режим (Unconstrained Mode) rejimi qobiq konturlarini Форма (Shape) asbobi bilan muharrirlaganday o’zgartirish mumkin. Bu deganimiz tayanch nuqtalar , va boshqarich richaglar bilan ishlash imkoniyati tugiladi. Ob’yektga tayanch nuqta qo’shish yoki uni olib tashlash mumkin bo’ladi. Yoqaridagi uchta rejimni maxsus tugmalar bilan amalga oshirsa bo’ladi:
• tugmasini ushlagan holda silzitish qarama-qarshi nuqtani berilgan yonalish bo`yicha siljidi.
• tugmasini ushlagan holda silzitish qaramaqarshi nuqtani berilgan yonalishga qarshi yonalishga siljitadi.
• ( + ) tugmalari bilan ushlagan holda silzitish tayanch nuqta qolgan uchta nuqtalarni birbiriga teskari tomanga silzitishni taminlaydi. Добавить готовую оболочку (Add Preset) tugmasi tayor qobiqlar ro`yhatidan bittasini tanlshni bildiradi. Dasturda qobiqni muharrirlashdan tashqari qobiqni haritalashning to`rtta usuli mavjud:
1. Угловой (Putty) rejimi burchakdagi tayanch nuqtaga markerlar qo’yishni bildiradi.
2. Оригинальный (Original) rejimi burchak markerlari burchak tayanch nuqtalarda joylashtiriladi, boshqa tayanch nuqtalar qobiq chizigiga bo`lib beriladi.
3. Горизонтальный (Horizontal) rejimi ob’yektni gorizontal chiziqlarini saqlagan holda joylashtiradi.
4. Вертикальный (Vertical) rejimi ob’yektni vertikal chiziqlarini saqlagan holda joylashtiradi.
Cохранить прямые (Keep lines) bayroqchasi ob’yektdagi to’grichiziqni saqlashni bildiradi. Har xil o’zgartirishlarni Свойства (Property Bar) panelidan yoki Эффекты (Effects) menusidan Отменить обводку (Clear Envelope) buyrug`i bilan orqaga qaytariladi.