Kompyuter geometriyasi va grafikasi”

Контур (Contour) buyrug`i
Effects (Эффекты) menusining Контур (Contour) buyrug`i yoki Интерактивный инструмент (Interactive Tool) joylashgan maxsus tugmasi berilgan ob’yektdan ishkari yoki tashqari yonaltirilgan kontsentrik shaklarni chizadi.

C ontour (Контур) panelida ikkita tugma bulob ulardan bittasi konturlarning tashqi ko’rinishini, ikkinchisi esa kontur rang parametrlarini bildiradi. Birinchi tugma bosilganda Шаги (Steps) va Смешение (Offset) joriy bo’ladi. К центру (То center) yordamida Смещение (Offset) maydonida berilgan intervallar bilan berilgan kontsentrik shakllar bilan tultiradi. Faqat, ko`chish diamert bo`yicha bo’lmaydi,( teng ikkiga bulinmaydi), har bir chiziq oldingisidan berilgan masofaga siljitiladi,shu sababli ikki barabar kam kontur chiqadi (masalan, diametri 100мм doira, kushish —10 мм bo’lsa, xisob bo`yicha 10ta kontur bo’lishi kerak, bizda 5 ta chiqadi,sababi kushush ikki tomondan bo’lganligidan). Внутрь (Inside) kontsentrik shaklar bilan tuldiriladi,uning soni Шаги (Steps) maydanidan beriladi, Смешение (Offset) dan esa intervali aniqlanadi. Наружу (Outside) esa ob’yektning tashqarisadan kontsentrik shakl bilan tuldiradi shaklar soni Шаг (Steps)da beriladi, intervallar soni esa Смещение (Offset) aniqlanadi.

Rangni aniqlash tugmasi effektning ketma-ket o`tishidan farh qiladi, obvodkaga rang berish pero tugmasi bilan va zalivkaga rang berish kraskali chelak tugmasi bilan amalga oshiriladi..Agarda berilgan ob’yekt gradient zalivkani zalivka hisobida olgan bo’lsa, u holda ikkita tugma chiqariladi:gradientning dastlabki va oxirgi rangi.
Extrude buyrug`i
Эффекты (Effects) menusidagi Экструдирование (Extrude) buyrug`i eng qyiyn bo’lgan effektlardan, dastur ajratilgan ob’yektlarga en tomonidan tekislik qo’shadi va uch ulchovli ko’rinishni tashkil qiladi. Bu effektni boshqarish Пошаговый переход (Blend) effektiga uxshash. Uning ushun ob’yekt tanlaniladi (kursor shakli o`zgaradi), va sichqanchani rugmasi bosilib shtrix chizigi bosib to`rtiladi sichqoncha qoyib yubariladigan nuqta krest bilan belgilanib yigilish nuqtasi deyiladi. Экструдирование (Extrude) panelida beshta amal bor: Точка схода (Vanishing Point), Вращение (3D Rotation). Освещение (Lighting), Цвет (Color Wheel) и Фаска (Bevels).
Точка схода (Vanishing Point) tugmasi
Экструдирование (Extrude) paneliga joylashgan bo`lib,yaratilayatgan ob’yekt hajmining parametrlarini aniqlaydi. Ko’rish oynadagi ro`yhatda экструдирования usulini tanlsh berilgan:
• Уменьшение в глубину (Small Back) ob’yektning yigilish nuqtasini ob’yekt orqa qismiga chiqaradi va orqa tomonini kichkina qilib beradi;
• Уменьшение в перёд (Small Front) ob’yektning yigilish nuqtasini ob’yekt old qismiga chiqaradi va old tomonini kichkina qilib beradi
• Увеличение в глубину (Big Back) ob’yektning yigilish nuqtasini ob’yekt old qismiga chiqaradi va orqa tomonini kichkina qilib beradi
• Увеличение вперед (Big Front) ob’yektning yigilish nuqtasini ob’yekt orqa qismiga chiqaradi va orqa tomonini kichkina qilib beradi
• Параллельно в глубину (Back Parallel) ushkariga kirgan tomondagi en tomonlari paralleligini taminlaydi,va old tomonlarini tenligini saqlaydi;
• Параллельно вперед (Front Parallel) oldga chqarilgan tomondagi en tomonlari paralleligini taminlaydi,old va orqa tomonlarini tenligini saqlaydi.
Quyidagi ro`yhatda yigilish nuqtalari tiplari berilgan: Точка схода привязана к объекту (VP Locked To Object), Точка схода привязана к странице (VP Locked To Page). Копировать точку схода от (Copy VP From...), Общая точка схода (Shared Vanishing point).
Глубина (Depth) maydonida yigilish nuqtasidan yon tomonlari uzunligigacha bo’lgan masofa foiz nisbatida beriladi. (Н и V) maydonlari Глубина (Depth) terangligini va parametrlarini aniqlashni
bildiradi.
Точка схода (Measured from) maydonida ob’yektning markaziga nisbatan aniq yigilish koordinat nuqtalarini beriladi.

Вращение (Rotation) Fazoda ob’yektlarni aylanishlarini taminlaydi. Bu amal ikkita variantga ega, birinchisi aylanishni qul yordamida bajaradi, ikkinchishisi esa aniq sonli rahamlarni kiritish orqali. Berilgan son maydonlari 1, 2 va 3lar X, Y и Z koordinat uqlariga mos keladi.