Kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari

 

Tahdidning uchta ko‘rinishi mavjud. 

1. Konfedensiallikning buzilishiga tahdid shuni anglatadiki, bunda axborot 

unga ruxsati bo‘lmaganlarga ma’lum bo‘ladi. Bu holat konfedensial axborot saqlanuvchi 

tizimga yoki bir tizimdan ikkinchisiga uzatilayotganda noqonuniy foydalana olishlikni 

qo‘lga kiritish orqali yuzaga keladi. 

2. Butunlikni buzishga tahdid hisoblash tizimida yoki bir tizimdan ikkinchisiga 

uzatilayotganda axborotni har qanday qasddan o‘zgartirishni o‘zida mujassamlaydi. 

Jinoyatchilar axborotni qasddan o‘zgartirganda, bu axborot butunligi buzilganligini 

bildiradi. Shuningdek, dastur va apparat vositalarning tasodifiy xatosi tufayli axborotga 

noqonuniy o‘zgarishlar kiritilganda ham axborot butunligi buzilgan hisoblanadi. Axborot 

butunligi – axborotning buzilmagan holatda mavjudligidir. 

3. Xizmatlarning izdan chiqish tahdidi hisoblash tizimi resurslarida boshqa 

foydalanuvchilar yoki jinoyatchilar tomonidan ataylab qilingan harakatlar natijasida 

foydalana olishlilikni blokirovka bo‘lib qolishi natijasida yuzaga keladi. Axborotdan 

foydalana olishlilik – axborot aylanuvchi, sub’ektlarga ularni qiziqtiruvchi axborotlarga 

o‘z vaqtida qarshiliklarsiz kirishini ta’minlab beruvchi hamda ixtiyoriy vaqtda murojaat 

etilganda sub’ektlarning so‘rovlariga javob beruvchi avtomatlashtirilgan xizmatlarga 

tayyor bo‘lgan tizimning xususiyatidir. 

Axborotni muhofaza qilish tamoyillarini uchta guruhga bo‘lish mumkin: huquqiy, 

tashkiliy hamda texnik razvedkadan himoyalanishda va hisoblash texnikasi vositalarida 

axborotga ishlov berishda axborotni muhofaza qilishdan foydalanish.