Simsiz sensor tarmoqlarida marshrutizatsiyalash protokollari
Tarmoqda ma’lumotni uzatish yo‘nalishini tanlashda quyidagi parametrlar o‘lcham sifatida qo‘llanilishi mumkin:
yo‘nalish uzunligi (ma’lumotni qayta qabul qilish uchastkalari soni);
ishnochlilik;
kechikish;
o‘tkazuvchanglik qobiliyati;
yuklama;
trafikni uzatish bahosi va boshqalar.
Simsiz sensor tarmoqlarida marshrutizatsiyalash protokollari
SST marshrutizatsiya protokollari tarmoqda marshrutlarning ta’minlanishiga javob beradi va qat’iy noqulay sharoitlarda ishonchli aloqaga kafolat beradi. Marshrutizatsiyaning ko‘plab protokollari, ozuqlanishni boshqarish, ma’lumotlarni tarqatish, energiyani tejash masalasi ahamiyatli bo‘lgan va va o‘ning yechimiga yo‘naltirilgan protokollar, SST uchun maxsus ishlab chiqilgan.
SST uchun marshrutizatsiya protokollarini har hil belgilar bo‘yicha tasniflash mumkin (25.4-rasm). Ma’lumotlarni tugunlardan uzatish zarurligiga asoslangan, tarmoqning ishlashida qo‘llaniladigan rejimiga ko‘ra, marshrutizatsiyaning barcha protokollarini proaktiv (barcha yo‘nalish oldinnan, talab qilingungacha aniqlanadi), reaktiv (yo‘nalishlar talab bo‘yicha aniqlanadi) va gibridli (birinchi ikkalasining kombinatsiyasi).
Simsiz sensor tarmoqlarida marshrutizatsiyalash protokollari
Simsiz sensor tarmoqlarida marshrutizatsiyalash protokollari
Tarmoq tuzilishini hisobga oladigan, protokollar, quyidagicha ajraladi:
1) bir sathli (flat-based) marshrutizatsiya protokollari – SST barcha tugunlari birdek funksionallikga ega, masalan: SPIN (Sensor Protocols for Information via Negotiation), Direct Diffusion, Rumor Routing;
2) ierarxik (hierarchical-based) marshrutizatsiya protokollari – tarmoq tugunlari har hil funksiyani bajaradi, ular fizik jihatdan har hil bo‘lishi mumkin, masalan: LEACH (Low-Energy Adaptive Clustering Hierarchy), PEGASIS (Power-Efficient GAthering in Sensor Information Systems), TEEN i APTEEN (Threshold-sensitive Energy Efficient Protocols), SOP (Self-Organization Protocol);
3) tugunning joylashuv o‘rni haqidagi ma’lumot asosidagi (location-based) marshrutizatsiya protokollari, protokolga misollar: GAF (Geographic Adaptive Fidelity), GEAR (Geographic and Energy Aware Routing).
